गणेश उत्सवातील अकराव्या दिवसाचा नैवेद्य मेनु | Ganesh Chaturthi | Ganesh Festival | Offering | Celebration | Vegetarian Food | Modak Recipe

गणेश चतुर्थी ते अनंत चतुर्दशी प्रसाद नैवेद्य यादी

 

ॐ गणेशाय नमः। श्रीगणेशाय नमः। गजाननाय नमः।

गणपतये नमः। विघ्नराजाय नमः। विघ्नेश्वराय नमः।

सिद्धिविनायकाय नमः। वरदविघ्नविनायकाय नमः।

गणाध्यक्षाय नमः। गणप्रियाय नमः। लम्बोदराय नमः।

महागणपतये नमः। द्वैतीतद्वैताय नमः। वरदाय नमः।

विद्यानिधये नमः। धनेश्वराय नमः। विघ्नानन्दाय नमः।

मनोविघ्नेश्वराय नमः। मनोन्मनि नमः। अनेकदंताय नमः।

उद्वेगकराय नमः। अचिन्त्याय नमः। अच्युताय नमः।

अदित्याय नमः। अव्यक्ताय नमः। अनिरुद्धाय नमः।

अक्षोभ्याय नमः। सर्वस्त्राण्यस्य भूषणम्।चन्दनम्चर्चितलक्षम्।

सुकेशमन्जरीक्रितम्। महापद्मप्रसूनवेशवाक्षम्।

विग्नशान्ताय नमः। आशीर्वादं कुरु में गणेश्।

गणपति बप्पा मोरया!

गणेश उत्सवातील अकराव्या दिवसाचा नैवेद्य मेनु

साधा भात:

साहित्य:

१ कप तांदूळ

२ कप पाणी

१ चमचा मीठ

कृती:

१. तांदूळ चाळून घ्या.

२. एका मोठ्या पातेल्यात पाणी गरम करा.

३. पाणी उकळल्यावर, तांदूळ घाला आणि मीठ घाला.

४. पातेल्याच्या झाकण ठेवा आणि मंद आचेवर 15-20 मिनिटे शिजवा.

५. गॅस बंद करा आणि पातेल्यावर झाकण ठेवा. 10 मिनिटे शिजवू द्या.

६. झाकण काढा आणि तांदूळ चांगले ढवळा.

७. तांदूळ वाढून सर्व्ह करा.

तांदूळ शिजवल्यानंतर, आपण ते काही मिनिटे झाकून ठेवावे. यामुळे तांदूळ मऊ होईल आणि ते एकसमान शिजतील.

साधी डाळ:

साहित्य:

१ कप हरभरा डाळ

१/२ कप पाणी

१/२ चमचा मीठ

१/२ चमचा हळद

१/२ चमचा धणे-जिरे पावडर

१/२ चमचा गरम मसाला

१/२ चमचा कोथिंबीर, बारीक चिरून

कृती:

१. डाळ स्वच्छ धुवून घ्या.

२. एका पातळ भांड्यात डाळ, पाणी, मीठ, हळद आणि धणे-जिरे पावडर घाला.

३. झाकण ठेऊन डाळ मध्यम आचेवर शिजवा.

४. डाळ शिजली की गरम मसाला घाला आणि हलवून घ्या.

५. कोथिंबीर घालून गरमागरम सर्व्ह करा.

टिपा: डाळ शिजवताना झाकण ठेवल्याने डाळ मऊ शिजते.

गरम मसाला घालण्यापूर्वी ते तव्यावर किंचित भाजून घ्यावे. यामुळे गरम मसाल्याच्या चवीत वाढ होते.

कोथिंबीरऐवजी आपण हिंग, लाल मिरची पावडर किंवा चवनुसार कोणतेही मसाले घालू शकता.

पालक कोफ्ता करी:

कोफ्ता साठी साहित्य:

2 कप किसलेला पालक (स्वच्छ आणि किसून)

१/२ कप चीज, किसलेले

1/4 कप बेसन (चण्याचे पीठ)

१/२ टीस्पून आले-लसूण पेस्ट

1/2 टीस्पून लाल तिखट

1/2 टीस्पून धने पावडर

1/4 टीस्पून गरम मसाला पावडर

चवीनुसार मीठ

तळण्यासाठी तेल

करी ग्रेव्हीसाठी साहित्य:

1 मोठा कांदा, किसलेला

२ टोमॅटो, किसलेले

१/२ टीस्पून आले-लसूण पेस्ट

१/२ टीस्पून हळद

1 टीस्पून करी पावडर

1/2 टीस्पून लाल तिखट

1/2 टीस्पून धने पावडर

1/4 टीस्पून गरम मसाला पावडर

१ कप दही

1/4 कप क्रीम

2-3 चमचे तेल

चवीनुसार मीठ

कृती:

कोफ्ते बनवा:

एका मोठ्या भांड्यात किसलेला पालक, पनीर, बेसन, आलं-लसूण पेस्ट, लाल तिखट, धने पावडर, गरम मसाला पावडर, आणि मीठ एकत्र करा.

हे सर्व मिश्रण नीट मिक्स करून छोटे कोफ्ते बनवा.

कोफ्ते तेलात गरम करून ते सोनेरी आणि कुरकुरीत तपकिरी होईपर्यंत तळून घ्या.

करी ग्रेव्ही बनवा:

कढईत तेल गरम करून त्यात किसलेला कांदा व आले-लसूण पेस्ट घाला.

तळून घ्या आणि बदामी होईपर्यंत शिजवा.

आता त्यात टोमॅटो, हळद, कढीपत्ता, लाल तिखट, धने पावडर आणि गरम मसाला पावडर घालून सर्व साहित्य नीट मिसळा आणि प्लम मऊ होईपर्यंत शिजवा.

आता दही आणि मलई घालून मिक्स करा.

करी ग्रेव्ही नीट मिसळा आणि घट्ट होईपर्यंत शिजवा.

पालक कोफ्ता करी बनवा:

गरमागरम करी ग्रेव्हीमध्ये कोफ्ते घालून हलके शिजवा.

चांगले मिसळा आणि गरम सर्व्ह करा.

भात किंवा रोटी बरोबर सर्व्ह करा.

तुमची स्वादिष्ट पालक कोफ्ता करी तयार आहे.

मिनी बटाटा रस्सा भाजी:

साहित्य:

मिनी बटाटे - 1/2 किलो

तेल - 2 चमचे

जीरे - 1/2 चमचा

मोहरी - 1/2 चमचा

हिंग - 1/2 चमचा

आलं-लसूण पेस्ट - 1 चमचा

कांदा - 1 मध्यम, बारीक चिरलेला

टोमॅटो - 2, बारीक चिरलेले

मसाला - 1 चमचा

मीठ - चवीनुसार

कोथिंबीर - बारीक चिरलेली

कृती:

मिनी बटाटे धुवून घ्या आणि त्यांना मध्यम आकारात कापून घ्या.

एका कढईत तेल गरम करा.

तेल गरम झाल्यावर त्यात जीरे, मोहरी, हिंग घालून तडतडत करा.

त्यात आलं-लसूण पेस्ट घालून 2-3 मिनिटे परतून घ्या.

त्यात कांदा घालून गुलाबी होईपर्यंत परतून घ्या.

त्यात टोमॅटो घालून शिजवून घ्या.

टोमॅटो शिजवल्यावर त्यात मसाला, मीठ घालून परतून घ्या.

त्यात मिनी बटाटे घालून शिजवून घ्या.

भाजी शिजली की त्यात कोथिंबीर घालून गरम गरम सर्व्ह करा.

टिपा:

मिनी बटाटा रस्सा भाजी बनवण्यासाठी आपण कुकरमध्ये देखील बनवू शकता.

भाजीमध्ये आपण चवीनुसार हिरव्या मिरच्या देखील घालू शकता.

भाजीला चवीनुसार थोडासा गरम मसाला देखील घालू शकता.

येथे काही अतिरिक्त टिपा आहेत ज्यामुळे आपली मिनी बटाटा रस्सा भाजी अधिक चवदार होईल: 

भाजी बनवताना मिनी बटाटे जास्त शिजवू नका, नाहीतर ते मऊ होऊ शकतात.

भाजीमध्ये आपण चवीनुसार हिरव्या मिरच्या, कोथिंबीर, गरम मसाला इत्यादी घालू शकता.

भाजीला चवदार करण्यासाठी आपण त्यात थोडेसे हळद आणि गरम मसाला घालू शकता.

समोसा:

समोसा बनवण्यासाठी:

१. लाटलेल्या पीठाच्या मध्यभागी आलू-मटरचे मिश्रण घाला.

२. पीठाच्या चारही बाजूंनी मिश्रणाला गुंडाळा.

३. समोसा एका कापणी बोर्डावर ठेवा.

४. समोसाच्या चारही बाजूंच्या काठांना पाणी लावून घ्या.

५. समोसा एका कपातून कापून घ्या.

६. तळण्यासाठी तेल गरम करून घ्या.

७. समोसे तळून घ्या.

८. मिनी समोसा गरम गरम सर्व्ह करा.

गोड शिरा:

साहित्य:

२ कप दूध

१ कप साखर

१ चमचा वेलची पूड

कृती:

१. एका मोठ्या कढईत दूध गरम करून घ्या.

२. दूध उकळल्यानंतर त्यात साखर घालून मिसळा.

३. साखर विरघळून जाईपर्यंत मंद आचेवर ढवळत रहा.

४. साखर विरघळल्यावर त्यात वेलची पूड घालून मिसळा.

५. शिरा गरम गरम सर्व्ह करा.

टिपा:

शिरा बनवताना दूध खूप जास्त उकळू देऊ नका, अन्यथा ते फाटू शकते.

शिरा बनवताना त्यात थोडेसे केशर घातल्याने शिरा अधिक सुगंधी होते.

पापड:

साहित्य:

1 कप मूग डाळ

1/2 कप तांदूळ पीठ

1/2 टीस्पून हळद

1/4 टीस्पून तिखट

1/4 टीस्पून गरम मसाला

1/4 टीस्पून मीठ

तेल, तळण्यासाठी

कृती:

मूग डाळ स्वच्छ धुवून घ्या.

मूग डाळाला 8-10 तास भिजवा.

भिजवलेली मूग डाळ चांगली कुटून घ्या.

त्यात तांदूळ पीठ, हळद, तिखट, गरम मसाला आणि मीठ घालून एकत्र करा.

पीठ मळून घ्या.

पीठ 1/2 इंच जाडीचे लाटा करून घ्या.

लाट्या तेलात तळून घ्या.

तळलेले पापड गरम गरम सर्व्ह करा.

मूग डाळ 8-10 तास भिजवा. यामुळे डाळ मऊ होईल आणि पापड तळताना फुटणार नाहीत.

मिश्र सलाद:

साहित्य:

1 कप कोबी, बारीक चिरलेली

1/2 कप गाजर, बारीक चिरलेली

1/2 कप टोमॅटो, बारीक चिरलेले

1/4 कप कांदा, बारीक चिरलेला

1/4 कप काकडी, बारीक चिरलेली

1/4 कप शेंगदाणे, भाजून कुस्करलेले

1/4 कप लिंबाचा रस

1/4 कप तेल

1/4 टीस्पून मीठ

1/4 टीस्पून काळी मिरी

कृती:

एका भांड्यात कोबी, गाजर, टोमॅटो, कांदा आणि काकडी एकत्र करा.

त्यात शेंगदाणे, लिंबाचा रस, तेल, मीठ आणि काळी मिरी घालून एकत्र करा.

मिश्रण चांगले मिसळून घ्या.

मिश्र सलाद बनवण्यासाठी, आपण मिश्रणात कोथिंबीर, पुदिना, मेथी, हिरव्या मिरच्या इत्यादी भाज्या आणि मसालेही घालू शकता. यामुळे सलाद अधिक चवदार आणि पौष्टिक होईल.

बडीशेप:

बाजारात मिळणारी कच्ची बडीशेप कधीही तशीच खाऊ नये. ती हळदीच्या पाण्यात १५ मिनिटे ठेवावी. मग तव्यावर ती मोकळी भाजून खाण्यासाठी वापरावी.

एक महत्वाची सूचना: वरील सर्व ११ दिवसाच्या नैवेद्यामध्ये काही पदार्थात कांदा व लसूण वापरले गेले आहेत. परंतु काही भक्तजन चातुर्मासात कांदा लसूण वर्ज्य मानतात म्हणून त्यांनी त्या दोन्ही गोष्टी न वापरता पदार्थ बनवावे. कांद्या ऐवजी कोबी वापरला तरी चालतो.

कोकणातील गणेशोत्सव

कोकणामध्ये दिवसातून दोन वेळा श्री गजाननासमोर आरती म्हटली जाते. सकाळी पारिवारिक आरती असते. तर संध्याकाळी सामूहिक म्हणजे सर्व गावकरी प्रत्येक घरी सर्व टाळ मृदंग साज सामान घेऊन जातात आणि दणक्यात भक्तिभावाने श्री गजाननाची स्तुती अर्थात आरती म्हटली जाते. प्रत्येक घरी हि आरती संपल्यावर प्रसाद वितरण आलेल्या भक्तांना दिला जातो. सर्व साधारण गोड पदार्थ किंवा फळे अथवा थोडे चटक पटक नमकीन पदार्थ असतात. यालेखात जसा दुपारच्या नैवेद्याचा मेनू दिलेला आहे तसेच ११ दिवस या भक्तांना द्यावयाचा मोदकही देत आहोत.

पुरण मोदक

साहित्य:

1 कप चना डाळ (चोले वाटणे)

१ वाटी गूळ

चिमूटभर वेलची पावडर

तळण्यासाठी तूप

कृती:

चणा डाळ मऊ होईपर्यंत प्रेशर शिजवा.

कढईत गूळ वितळवून त्यात शिजलेली चणा डाळ घाला. मिश्रण घट्ट होईपर्यंत शिजवा.

वेलची पूड घालून मिक्स करा.

मिश्रण थंड होऊ द्या आणि साच्याचा वापर करून मोदकाचा आकार द्या.

|| गणपती बाप्पा मोरया ||