गणेश चतुर्थी ते अनंत चतुर्दशी प्रसाद नैवेद्य यादी
ॐ गणेशाय नमः। श्रीगणेशाय नमः। गजाननाय नमः।
गणपतये नमः। विघ्नराजाय नमः। विघ्नेश्वराय नमः।
सिद्धिविनायकाय नमः। वरदविघ्नविनायकाय नमः।
गणाध्यक्षाय नमः। गणप्रियाय नमः। लम्बोदराय नमः।
महागणपतये नमः। द्वैतीतद्वैताय नमः। वरदाय नमः।
विद्यानिधये नमः। धनेश्वराय नमः। विघ्नानन्दाय नमः।
मनोविघ्नेश्वराय नमः। मनोन्मनि नमः। अनेकदंताय नमः।
उद्वेगकराय नमः। अचिन्त्याय नमः। अच्युताय नमः।
अदित्याय नमः। अव्यक्ताय नमः। अनिरुद्धाय नमः।
अक्षोभ्याय नमः। सर्वस्त्राण्यस्य भूषणम्।चन्दनम्चर्चितलक्षम्।
सुकेशमन्जरीक्रितम्। महापद्मप्रसूनवेशवाक्षम्।
विग्नशान्ताय नमः। आशीर्वादं कुरु में गणेश्।
गणपति बप्पा मोरया!
गणेश उत्सवातील दुसऱ्या दिवसाचा नैवेद्य मेनु
साधा भात:
साहित्य:
१ कप तांदूळ
२ कप पाणी
१ चमचा मीठ
कृती:
१. तांदूळ चाळून घ्या.
२. एका मोठ्या पातेल्यात पाणी गरम करा.
३. पाणी उकळल्यावर, तांदूळ घाला आणि मीठ घाला.
४. पातेल्याच्या झाकण ठेवा आणि मंद आचेवर 15-20 मिनिटे शिजवा.
५. गॅस बंद करा आणि पातेल्यावर झाकण ठेवा. 10 मिनिटे शिजवू द्या.
६. झाकण काढा आणि तांदूळ चांगले ढवळा.
७. तांदूळ वाढून सर्व्ह करा.
तांदूळ शिजवल्यानंतर, आपण ते काही मिनिटे झाकून ठेवावे. यामुळे तांदूळ मऊ होईल आणि ते एकसमान शिजतील.
साधी डाळ:
साहित्य:
१ कप हरभरा डाळ
१/२ कप पाणी
१/२ चमचा मीठ
१/२ चमचा हळद
१/२ चमचा धणे-जिरे पावडर
१/२ चमचा गरम मसाला
१/२ चमचा कोथिंबीर, बारीक चिरून
कृती:
१. डाळ स्वच्छ धुवून घ्या.
२. एका पातळ भांड्यात डाळ, पाणी, मीठ, हळद आणि धणे-जिरे पावडर घाला.
३. झाकण ठेऊन डाळ मध्यम आचेवर शिजवा.
४. डाळ शिजली की गरम मसाला घाला आणि हलवून घ्या.
५. कोथिंबीर घालून गरमागरम सर्व्ह करा.
टिपा: डाळ शिजवताना झाकण ठेवल्याने डाळ मऊ शिजते.
गरम मसाला घालण्यापूर्वी ते तव्यावर किंचित भाजून घ्यावे. यामुळे गरम मसाल्याच्या चवीत वाढ होते.
कोथिंबीरऐवजी आपण हिंग, लाल मिरची पावडर किंवा चवनुसार कोणतेही मसाले घालू शकता.
पडवळ भाजी:
साहित्य:
१/२ किलो पडवळ, बारीक चिरले
१/२ कप तेल
१/२ चमचा मोहरी
१/२ चमचा हिंग
१/२ चमचा हळद
१/२ चमचा लाल मिरची पावडर
१/२ चमचा गरम मसाला
१/२ चमचा कोथिंबीर, बारीक चिरून
मीठ, चवीनुसार
कृती:
१. पडवळ स्वच्छ धुवून घ्या आणि बारीक चिरून घ्या.
२. एका पातळ भांड्यात तेल गरम करून मोहरी, हिंग घाला.
३. मोहरी तडतडली की हळद, लाल मिरची पावडर आणि गरम मसाला घाला.
४. मसाले सुगंध येईपर्यंत परतून घ्या.
५. पडवळ घालून हलवून घ्या.
६. झाकण ठेऊन पडवळ मध्यम आचेवर शिजवा.
७. पडवळ शिजली की मीठ घालून हलवून घ्या.
८. कोथिंबीर घालून गरमागरम सर्व्ह करा.
टिपा:
पडवळ भाजी बनवताना पडवळ जास्त शिजू नये, अन्यथा ते मऊ होऊन खराब होईल.
आपण पडवळ भाजीमध्ये कोथिंबीरीऐवजी कोणतेही हिरवे कोकवे घालू शकता.
हिंग स्वादानुसार घालावा.
पडवळ भाजीमध्ये आपण हळद पावडरऐवजी हळद कुटून घालू शकता.
आपण पडवळ भाजीमध्ये कोणत्याही प्रकारची चटणी घालू शकता.
काळ्या वाटाण्याची उसळ:
साहित्य:
१ कप काळे वाटाणे
१/२ कप तेल
१/२ चमचा मोहरी
१/२ चमचा हिंग
१/२ चमचा हळद
१/२ चमचा लाल मिरची पावडर
१/२ चमचा गरम मसाला
१/२ चमचा कोथिंबीर, बारीक चिरून
मीठ, चवीनुसार
१/२ चमचा गूळ, चवीनुसार (ऐच्छिक)
कृती:
१. काळे वाटाणे स्वच्छ धुवून घ्या आणि ते ६ ते ८ तास भिजत ठेवा.
२. भिजवलेले वाटाणे एका पातळ भांड्यात घाला.
३. त्यात तेल, मोहरी, हिंग, हळद, लाल मिरची पावडर आणि गरम मसाला घाला.
४. मसाले सुगंध येईपर्यंत परतून घ्या.
५. झाकण ठेऊन वाटाणे मध्यम आचेवर शिजवा.
६. वाटाणे शिजले की मीठ आणि गूळ घालून हलवून घ्या.
७. कोथिंबीर घालून गरमागरम सर्व्ह करा.
टिपा: काळे वाटाणे ६ ते ८ तास भिजत ठेवल्यास ते लवकर शिजतात.
काळे वाटाणे शिजवताना झाकण ठेवल्याने ते मऊ शिजतात.
गूळ ऐच्छिक आहे. तुम्हाला गोड चव आवडत नसेल तर गूळ घालू नका.
अळू वडी:
साहित्य:
१ कप बेसन
१ चमचा तांदळाचे पीठ
१/२ कप चिंचेचा रस
१/२ कप गुळ
१/२ चमचा लाल मिरची पावडर
१/२ चमचा हळद
१/२ चमचा गरम मसाला
१/२ चमचा कोथिंबीर, बारीक चिरून
१/२ चमचा तेल
१०-१२ अळूची पाने
मीठ, चवीनुसार
कृती:
१. अळूची पाने स्वच्छ धुवून घ्या आणि कडेला कापून घ्या.
२. एका भांड्यात बेसन, तांदळाचे पीठ, चिंचेचा रस, गुळ, लाल मिरची पावडर, हळद, गरम मसाला आणि कोथिंबीर घालून मिक्स करा.
३. मीठ घालून मिश्रण चांगले मिसळा.
४. मिश्रणात थोडेसे तेल घालून हलवून घ्या.
५. अळूच्या पानांवर मिश्रण पसरवा.
६. पानांची कडेला थोडेसे तेल लावा.
७. पानांना एकमेकांवर गुंडाळा.
८. गुंडाळलेल्या पानांना चाकूने कापून वडी बनवा.
९. वड्या तव्यावर मध्यम आचेवर २-३ मिनिटे भाजून घ्या.
१०. वड्या गरमागरम सर्व्ह करा.
टिपा: अळूची पाने कडक असतील तर त्यांना थोड्यावेळा पाण्यात भिजत ठेवा.
वड्या भाजताना त्यांना तेलात बुडवू नका.
वड्या तव्यावर भाजताना त्यांना सतत हलवत राहा.
आपण वड्या तळूनही खाऊ शकता.
लापशी:
साहित्य:
१ कप तांदूळ, धुवून घेतलेले
२ कप दूध
१/२ कप साखर
१/२ चमचा वेलची पूड
१/२ चमचा केशर (ऐच्छिक)
कृती:
१. तांदूळ २-३ वेळा स्वच्छ धुवून घ्या.
२. एका पातळ भांड्यात दूध गरम करून घ्या.
३. दूध गरम झाल्यावर त्यात तांदूळ घाला.
४. तांदूळ नरम होईपर्यंत दूध मंद आचेवर शिजवा.
५. तांदूळ शिजले की साखर घालून हलवून घ्या.
६. वेलची पूड आणि केशर घालून पुन्हा हलवून घ्या.
७. लापशी थोडी घट्ट होईपर्यंत शिजवा.
८. गरम गरम सर्व्ह करा.
टिपा: लापशी शिजवताना दूध सातत्याने हलवत राहा.
लापशी गरजेनुसार साखर घाला.
तुम्हाला केशरची चव आवडत नसेल तर ते घालू नका.
तुम्ही लापशीमध्ये कोणतेही फळे किंवा ड्रायफ्रुट्स घालू शकता.
पापड:
साहित्य:
1 कप मूग डाळ
1/2 कप तांदूळ पीठ
1/2 टीस्पून हळद
1/4 टीस्पून तिखट
1/4 टीस्पून गरम मसाला
1/4 टीस्पून मीठ
तेल, तळण्यासाठी
कृती:
मूग डाळ स्वच्छ धुवून घ्या.
मूग डाळाला 8-10 तास भिजवा.
भिजवलेली मूग डाळ चांगली कुटून घ्या.
त्यात तांदूळ पीठ, हळद, तिखट, गरम मसाला आणि मीठ घालून एकत्र करा.
पीठ मळून घ्या.
पीठ 1/2 इंच जाडीचे लाटा करून घ्या.
लाट्या तेलात तळून घ्या.
तळलेले पापड गरम गरम सर्व्ह करा.
मूग डाळ 8-10 तास भिजवा. यामुळे डाळ मऊ होईल आणि पापड तळताना फुटणार नाहीत.
मिश्र सलाद:
साहित्य:
1 कप कोबी, बारीक चिरलेली
1/2 कप गाजर, बारीक चिरलेली
1/2 कप टोमॅटो, बारीक चिरलेले
1/4 कप कांदा, बारीक चिरलेला
1/4 कप काकडी, बारीक चिरलेली
1/4 कप शेंगदाणे, भाजून कुस्करलेले
1/4 कप लिंबाचा रस
1/4 कप तेल
1/4 टीस्पून मीठ
1/4 टीस्पून काळी मिरी
कृती:
एका भांड्यात कोबी, गाजर, टोमॅटो, कांदा आणि काकडी एकत्र करा.
त्यात शेंगदाणे, लिंबाचा रस, तेल, मीठ आणि काळी मिरी घालून एकत्र करा.
मिश्रण चांगले मिसळून घ्या.
मिश्र सलाद बनवण्यासाठी, आपण मिश्रणात कोथिंबीर, पुदिना, मेथी, हिरव्या मिरच्या इत्यादी भाज्या आणि मसालेही घालू शकता. यामुळे सलाद अधिक चवदार आणि पौष्टिक होईल.
बडीशेप:
बाजारात मिळणारी कच्ची बडीशेप कधीही तशीच खाऊ नये. ती हळदीच्या पाण्यात १५ मिनिटे ठेवावी. मग तव्यावर ती मोकळी भाजून खाण्यासाठी वापरावी.
कोकणामध्ये दिवसातून दोन वेळा श्री गजाननासमोर आरती म्हटली जाते. सकाळी पारिवारिक आरती असते. तर संध्याकाळी सामूहिक म्हणजे सर्व गावकरी प्रत्येक घरी सर्व टाळ मृदंग साज सामान घेऊन जातात आणि दणक्यात भक्तिभावाने श्री गजाननाची स्तुती अर्थात आरती म्हटली जाते. प्रत्येक घरी हि आरती संपल्यावर प्रसाद वितरण आलेल्या भक्तांना दिला जातो. सर्व साधारण गोड पदार्थ किंवा फळे अथवा थोडे चटक पटक नमकीन पदार्थ असतात. यालेखात जसा दुपारच्या नैवेद्याचा मेनू दिलेला आहे तसेच ११ दिवस या भक्तांना द्यावयाचा मोदकही देत आहोत.
तळलेले मोदक:
साहित्य:
1 कप सर्व-उद्देशीय मैदा (मैदा)
१ कप किसलेला गूळ
1 कप किसलेले खोबरे
चिमूटभर वेलची पावडर
तळण्यासाठी तेल
कृती:
किसलेला गूळ आणि किसलेले खोबरे एकत्र घट्ट होईपर्यंत शिजवून फिलिंग तयार करा.
वेलची पूड घालून मिक्स करा. मिश्रण थंड होऊ द्या.
सर्व उद्देश असलेल्या पिठाचे छोटे छोटे गोळे बनवा.
प्रत्येक पिठाचा गोळा एका लहान वर्तुळात गुंडाळा.
एक चमचा खोबरे-गुळाचे मिश्रण मध्यभागी ठेवून कडा दुमडून मोदकाचा आकार तयार करा.
कढईत तेल गरम करून मोदक सोनेरी होईपर्यंत तळून घ्या.
जादा तेल काढून टाका आणि सर्व्ह करा.
||
गणपती बाप्पा मोरया ||
No comments:
Post a Comment
If you have any doubts, please let me know