ओवा
ओवा: औषधी व खाण्यायोग्य उपयोग
बडीशेप, जिरे, धणे - या सर्वांनी आपल्या स्वयंपाकघरात मुख्य मसाले म्हणून आपले स्थान निर्माण केले आहे, परंतु तुम्ही ' ओव्या बद्दल कधी ऐकले आहे का? या लहान बिया आपल्या आरोग्यासाठीही खूप महत्त्वाच्या आहेत. ओवा हा एक बहुउद्देशीय मसाला आहे जो तुमच्या आरोग्यासाठी आणि चवीसाठी फायदेशीर आहे.
ओव्याचे वैज्ञानिक नाव:
ओव्याच्या बिया, ज्यांना अजवाइन आणि अजवायन म्हणूनही ओळखले जाते, त्यांना "ट्रॅचिस्पर्मम अम्मी" असे वैज्ञानिक नाव आहे. या बिया एका लहान वनस्पतीच्या फळांपासून मिळवल्या जातात आणि मुख्यतः मसाला म्हणून वापरल्या जातात, परंतु ते एक प्रमुख आयुर्वेदिक औषध देखील आहे.
ओव्याचे औषधी महत्त्व:
पचन सुधारण्यासाठी उपयुक्त: ओव्याच्या बिया पचनक्रिया सुधारण्यास मदत करतात. त्यात असलेले अँथोल, कारवाओल आणि थायमॉल सारखे घटक पचन सुधारण्यास मदत करतात आणि गॅस, ऍसिडीटी आणि पोटाच्या समस्या कमी करतात.
वेदना आराम: ओव्याच्या बियांमध्ये दाहक-विरोधी गुणधर्म असतात, ज्यामुळे वेदना कमी होण्यास मदत होते. ते ताजे किंवा वाळलेल्या स्वरूपात वापरले जाऊ शकतात, जसे की बियाणे ठेचून आणि दातदुखीवर उपचार करण्यासाठी दातांवर लावणे.
प्रतिकारशक्ती वाढवते: ओव्याच्या बिया व्हिटॅमिन सी आणि व्हिटॅमिन एचा समृद्ध स्रोत आहेत, ज्यामुळे शरीराची प्रतिकारशक्ती वाढते.
खोकला आणि सर्दीमध्ये फायदेशीर: ओव्याच्या बियांमध्ये असे गुणधर्म असतात जे खोकला आणि सर्दीपासून आराम मिळवण्यास मदत करतात. हे तुळस आणि मध मिसळून वापरता येतात.
ओव्याचे खाद्य वापर:
मसाल्यांचा भाग: ओव्याच्या बिया भाज्या, कडधान्ये आणि इतर खाद्यपदार्थांमध्ये मसाले म्हणून वापरतात. त्यांची चव किंचित मसालेदार असते आणि जेवणाची चव वाढवते.
ओव्याचे पाणी: ओव्याच्या बिया पाण्यात मिसळून प्यायल्याने पचनक्रिया सुधारते आणि गॅसची समस्या कमी होते.
ओव्याची चटणी: जरा नेहमीपेक्षा वेगळ्या चवीची चटणी आहे ही. चवीला फारच मस्त लागते. भाजणीच्या वड्या बरोबर, मिश्रडाळीचे वडे, धिरडी या सोबत ही पातळ ओव्याची चटणी.
साहित्य:
ओव्याची दहा ते बारा पाने स्वच्छ धुवून घ्यायची
ओला नारळ खोवलेला १/२ वाटी
तीन हिरव्या मिरच्या ( तुम्हाला चटणी जास्त तिखट हवी असल्यास मिरचीचे प्रमाण वाढवा )
तीन ते चार काळीमीरीचे दाणे ( कूटून घ्यायचे )
दोन चमचे साजूक तूप
मोठी वाटी भरून जरा आंबट ताक
पाच कढीलिंबाची पाने, दोन वाळलेल्या लाल मिरच्या, जिरे.
कृती:
ओव्याची पाने हातानेच मोडून घ्यायची. पॅन मधे एक चमचा तूप गरम करा. त्यात जीरे, काळीमिरी, मिरच्यांचे तुकडे परतून घ्यायचे. आता ओव्याची पाने त्यात घालून परत दोन मिनींटे परतून घ्या.
मिक्सर मधे ओला नारळ, वरील परतलेले मिश्रण, चवीनुसार मीठ, आंबट ताक घालून चटणी बारीक वाटून घ्यायची. चटणी पातळ पाहिजे. म्हणून उरलेले ताक घालून चटणी सरसरीत करायची. चटणीला तूपाची जीरे, लालमिरची, कढिलींबाची पाने घालून खमंग फोडणी वरून द्यायची. मस्त चटणी तयार.
जर ओव्याची पाने फारच कोवळी असतील तर चटणी करताना पानांची संख्या वाढवा.
मिठाईमध्ये वापर: ओव्याच्या बिया मिठाईंमध्ये देखील वापरल्या जाऊ शकतात, जसे की गाजर हलवा किंवा गुळाची रोटी.
ओव्याचे
पाणी: ओव्याचे पाणी पचन सुधारण्यासाठी आणि पोटाच्या समस्यांपासून आराम मिळवून देण्यासाठी उपयुक्त आहे. ओव्याचे पाणी बनवण्यासाठी एक ग्लास पाण्यात एक चमचा ओव्याच्या बिया भिजवून रात्रभर सोडा. सकाळी उठल्यानंतर हे पाणी गाळून प्या.
ओव्याची
चहा: ओव्याची चहा
सर्दी आणि खोकल्याच्या लक्षणांपासून आराम मिळवून देण्यासाठी उपयुक्त आहे. ओव्याची चहा बनवण्यासाठी एक चमचा ओव्याच्या बिया आणि एक चमचा मध एक कप पाण्यात मिसळा. ते उकळवून नंतर गाळून प्या.
ओव्याचे
लोणचे: ओव्याचे लोणचे पोटासाठी चांगले असते आणि त्याची चवही खूप छान लागते. ओव्याचे लोणचे बनवण्यासाठी एका ग्लास पाण्यात दोन चमचे मीठ मिसळा आणि उकळा. उकळत्या पाण्यात एक कप ओव्याचे दाणे टाका आणि गॅस बंद करा. ते थंड होऊ द्या आणि नंतर बरणीत ठेवा. लोणचे दोन-तीन दिवसांत खायला तयार होईल.
ओव्याच्या पानांची भजी रेसिपी
एका मोठ्या बाउलमध्ये बेसन, तांदळाचं पीठ, हळद, ओवा, तिखट, मीठ आणि
हिंग मिक्स करा. यानंतर त्यामध्ये अर्धा चमचा तेल देखील घाला आणि सर्व सामग्री मिक्स
करा. आता पाणी घालून भजीचे पीठ तयार करून घ्या. कढईत तेल गरम करा. ओव्याच्या पानांना
पीठ लावा आणि भजी तेलामध्ये तळून घ्या. गॅसच्या मध्यम आचेवर भजी नीट तळा. भजी करपणार
नाहीत, याची काळजी घ्यावी. ओव्याच्या पानांची टेस्टी भजी तयार आहे. चहा किंवा कॉफीसोबत
तुम्ही भजीचा आस्वाद घेऊ शकता.
ओव्याचे औषधी उपयोग:
आयुर्वेदिक औषधी: आयुर्वेदात ओव्याच्या बिया हे एक महत्त्वाचे औषध मानले जाते. ते सामान्यतः पचन समस्या, खोकला, सर्दी आणि आतड्यांसंबंधी संक्रमणांवर उपचार करण्यासाठी वापरले जातात.
पचन सुधारते: ओवा पचन सुधारण्यासाठी आणि अपचन, बद्धकोष्ठता आणि पोट फुगणे यासारख्या पोटाच्या समस्यांपासून आराम मिळवून देण्यासाठी उपयुक्त आहे.
आर्टेरिटिस आणि जळजळ यावर उपचार: ओव्याच्या बिया आर्टेरिटिस आणि सूज कमी करण्यास मदत करतात. कोरड्या त्वचेवर याची वारंवार मालिश करणे फायदेशीर ठरू शकते.
महिलांचे आरोग्य सुधारते:
ओव्याचा वापर मासिक पाळीच्या वेदना आणि क्रॅम्पपासून आराम देण्यासाठी देखील केला जातो.
आतड्यांसंबंधी संक्रमणांवर उपचार: ओव्याच्या बियांचा वापर आतड्यांसंबंधी संक्रमणासारख्या समस्यांवर उपचार करण्यासाठी केला जाऊ शकतो कारण त्यांच्यामध्ये सूक्ष्मजीवविरोधी गुणधर्म असतात.
पोटशुळापासून
आराम: ओव्याचा उपयोग पोटशूळ आणि पोटदुखीपासून आराम देण्यासाठी देखील केला जातो.
खबरदारी आणि आरोग्य सुरक्षा:
ओव्याच्या बिया वापरताना सावधगिरी बाळगणे आवश्यक आहे.
गरोदर स्त्रिया: गरोदर महिलांनी ओव्याच्या बियांचा वापर कमी केला पाहिजे, कारण त्यात गर्भाशयाला आकुंचित करण्याचे गुणधर्म असू शकतात, ज्यामुळे गर्भधारणेदरम्यान हानी होऊ शकते.
साइड इफेक्ट्स: मोठ्या प्रमाणात ओव्याच्या बिया खाल्ल्याने उलट्या, डोकेदुखी किंवा पोटात अस्वस्थता होऊ शकते.
मुलांसाठी खबरदारी: लहान मुलांना ओव्याच्या बियाणे देण्यापूर्वी त्यांचे वय आणि आरोग्याची स्थिती लक्षात घेतली पाहिजे.
थोडक्यात, अजवाइन अथवा ओवा (कॅरम बियाणे) हा एक लोकप्रिय भारतीय मसाला आहे जो शतकानुशतके औषधी आणि स्वयंपाकाच्या दोन्ही हेतूंसाठी वापरला जात आहे. तीक्ष्ण, कडू सुगंध आणि चव असलेले हे एक लहान, तपकिरी बियाणे आहे. भारत, पाकिस्तान, बांगलादेश आणि श्रीलंका यासह अनेक आशियाई देशांमध्ये ओव्याची लागवड केली जाते. ओव्यामध्ये थायमॉल, जिरे अल्डीहाइड आणि पिनेन सारखी अनेक सक्रिय संयुगे असतात. हे संयुगे ओव्याला अनेक औषधी गुणधर्म देतात.ओव्याच्या बियांचा औषधी आणि खाण्यायोग्य उपयोग आरोग्यासाठी खूप महत्त्वाचा ठरू शकतो. त्यांचा सर्वाधिक वापर मसाल्यांच्या रूपात होतो, परंतु आयुर्वेदिक औषध म्हणूनही त्यांचे महत्त्व वाढते. लक्षात ठेवा, त्याचा योग्य प्रमाणात वापर करा आणि कोणताही नवीन आयुर्वेदिक किंवा औषधी उपाय वापरण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
संक्षेप:
ओव्याच्या बिया हा एक औषधी मसाला आहे जो पचनास मदत करतो आणि खोकला, सर्दी आणि आतड्यांसंबंधी संसर्गाच्या उपचारांमध्ये देखील वापरला जातो. त्यांचा सर्वाधिक वापर मसाल्यांच्या रूपात होतो, परंतु आयुर्वेदिक औषध म्हणूनही त्यांचे महत्त्व आहे. ते योग्य प्रमाणात वापरण्याची खात्री करा आणि कोणताही नवीन आयुर्वेदिक किंवा औषधी उपाय वापरण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
औषधी आणि अन्नामध्ये ओव्याच्या बियांचा वापर आपल्या आरोग्यासाठी खूप महत्त्वाचा आहे. मसाल्यांमध्ये त्याचा वापर करण्याव्यतिरिक्त, ते आयुर्वेदिक औषध म्हणून देखील वापरले जाते आणि अनेक आरोग्य फायदे देऊ शकतात. जर तुम्हाला ते तुमच्या स्वयंपाकघरात वापरायचे असेल तर ते काळजीपूर्वक आणि योग्य प्रमाणात वापरा जेणेकरून तुम्हाला त्याचे फायदे मिळू शकतील.
सूचना वजा विनंती
प्रस्तुत लेखात दिलेली माहिती हि इंटरनेट माध्यमात असलेल्या वेगवेगळ्या वेबसाईट वरून संग्रहीत केलेली आहे. ह्या संग्रहित माहितीची सत्यता पडताळून पाहिलेली नाही. केवळ माहिती द्वारे ज्ञानात अल्पशी भर टाकण्याचा हेतू साध्य करण्याचा प्रयत्न केलेला आहे. या माहितीचा वापर करून कोणीही स्वतःवर प्रयोग करू नये. तज्ज्ञ व्यक्तींचा सल्ला घेऊन कोणतेही पाऊल उचलावे हि विनंती.
No comments:
Post a Comment
If you have any doubts, please let me know