56 भोग | Chappan Bhog | Shree Krishna | Lord Krishna | Sattvic food

कृष्ण जन्माष्टमी छप्पन भोग

भगवान श्रीकृष्णासाठी 56 विशेष खाद्यपदार्थ

भारतातील सर्वात लोकप्रिय आणि मोठ्या प्रमाणावर साजरा केला जाणारा एक सण म्हणजे कृष्ण जन्माष्टमी, सर्व हिंदू भाविक हा उत्सव साजरा करतात. लोक या दिवशी भगवान श्रीकृष्णासाठी 56 विशेष खाद्यपदार्थ तयार करतात, ज्याला “छप्पन भोग” असेही म्हणतात. हे अन्न कृष्णाप्रती लोकांची अतूट भक्ती दर्शवते. या 56 अन्नपदार्थात विविध प्रकारचे पेये, तृणधान्ये, फळे आणि ड्रायफ्रुट्स आणि मिठाई यांचा समावेश आहे, भगवान कृष्णाचे भक्त त्याच्या आवडत्या पदार्थांची भोग अर्थात नैवेद्य म्हणून देण्याची प्रथा आहे.

“छप्पन भोगात” ५६ पदार्थ का असतात?

वादळ आणि पावसाची देवता भगवान इंद्र यांना प्रसन्न करण्यासाठी आणि त्याला वेळेवर पाऊस पडावा आणि चांगले पीक मिळावे म्हणून वृंदावनातील शेतकरी त्याला भरपूर अन्न प्रसाद म्हणून अर्पण करायचे. ही पद्धत शेतकऱ्यांवर अन्यायकारक आहे असे लहान कृष्णाला वाटत होते. त्यांना हे अन्न देणे बंद करण्याचे आदेश दिले. आपली होणारी पूजा व भव्य मेजवानी न मिळाल्याने भगवान इंद्र क्रोधित झाले आणि त्यांनी वृंदावन या छोट्या गावात प्रचंड प्रलय व गारपीट सुरू केली.

अनेक दिवस सतत पाऊस पडत असल्याने पूरस्थिती निर्माण झाली होती. भगवान कृष्णाने सर्वांना गोवर्धन पर्वतावर बोलावले आणि ते आपल्या करंगळीवर उचलून धरला, जेणेकरून कोणीही बुडू नये म्हणून गोवर्धन पर्वताखाली आश्रय घ्यावा. भगवान इंद्राला आपली चूक कळेपर्यंत आणि पाऊस थांबेपर्यंत त्यांनी पर्वत आपल्या करंगळीवर सात दिवस गोवर्धन पर्वत स्थिर ठेवला.

भगवान श्रीकृष्ण सात दिवस एक दाणाही न खाता राहिले. असे मानले जाते की भगवान श्रीकृष्ण दररोज सरासरी आठ प्रहर न खाता पिता गोवर्धन पर्वत उचलून होते. कृतज्ञता व्यक्त करण्यासाठी, वृंदावनातील लोकांनी 56 पदार्थ (8 प्रहर x 7 दिवस) तयार केले आणि सातव्या दिवसाच्या शेवटी ते समर्पित केले.

भोगामध्ये समाविष्ट असलेल्या 56 खाद्यपदार्थांची यादी खालील प्रमाणे

1.        मक्खन मिश्री

2.        खीर

3.        रसगुल्ला

4.        जीरा लाडू

5.        जिलेबी

6.        रबडी

7.        मालपुआ

8.        मोहनभोग

9.        मूंग डाळ हलवा

10.   घेवर

11.   पेढा

12.   काजू

13.   बदाम

14.   पिस्ता

15.   इलायची

16.   पंचामृत

17.   शक्करपार

18.   मठरी

19.   चटणी

20.   मुरब्बा

21.   आंबा

22.   केळे

23.   द्राक्ष

24.   सफरचंद

25.   प्लम

26.   मनुका

27.   पकोडा

28.   साग

29.   दही

30.   भात

31.   डाळ

32.   कडी

33.   चिला

34.   पापड

35.   खिचडी

36.   वांगी

37.   दुधी

38.   पुरी

39.   टिक्की

40.   दलिया

41.   घी

42.   मध

43.   लोणी

44.   मलाई

45.   कचोरी

46.   रोटी

47.   नारळ पाणी

48.   बदाम दूध

49.   ताक

50.   शिकंजी

51.   छन्ना

52.   गौडा भात

53.   भुजिया

54.   सुपारी

55.   बडीशेप

56.   पान

हे सर्व अन्न पदार्थ एका विशिष्ट क्रमाने बनवून अर्पण केले जातात, त्यात प्रथम दुधाचे पदार्थ, नंतर मसालेदार चवदार पदार्थ आणि शेवटी मिठाई आणि मुखवास.

भगवान श्रीकृष्णाच्या भोगातील 56 खाद्यपदार्थ तयार करण्याचे तपशील खालीलप्रमाणे आहेत.

एक महत्वाची सूचना: वरील सर्व ५६ प्रसादाच्या भोगामध्ये काही पदार्थात कांदा व लसूण वापरले गेले आहेत परंतु काही भक्तजन चातुर्मासात कांदा लसूण वर्ज्य मानतात म्हणून त्यांनी त्या दोन्ही गोष्टी न वापरता पदार्थ बनवावे.

1. मख्खन मिश्री:

मख्खन मिश्री हा एक पारंपारिक भारतीय गोड पदार्थ आहे जो दूध, साखर आणि तूप घालून बनवला जातो. मख्खन मिश्रीला समृद्ध, मलईदार चव आणि किंचित गोड चव आहे. मक्खन मिश्रीसाठी ही एक गोड रेसिपी आहे:

साहित्य:

1 लिटर संपूर्ण दूध

1 कप साखर

१/२ कप तूप

पदार्थकृती:

एका मोठ्या सॉसपॅनमध्ये दूध उकळण्यासाठी घ्या.

कमी उष्णतेवर 30 मिनिटे उकळवा, किंवा जोपर्यंत दूध घट्ट होऊन क्रीम बनत नाही तोपर्यंत उकळवा.

साखर आणि तूप मिसळा.

शिजवणे सुरू ठेवा, अधूनमधून ढवळत राहा, 20-30 मिनिटे, किंवा मिश्रण घट्ट आणि सिरप होईपर्यंत.

मक्खन मिश्री एका भांड्यात किंवा पॅनमध्ये घाला आणि पूर्णपणे थंड होऊ द्या.

मक्खन मिश्री गरम किंवा थंड सर्व्ह करा.

2. खीर:

याला पायसम म्हणूनही ओळखले जाते, हे दूध, तांदूळ आणि साखरेपासून बनवलेले मिष्टान्न आहे. ही एक मलईदार आणि चवदार डिश आहे जी बर्याचदा उबदार किंवा थंड सर्व्ह केली जाते.

साहित्य:

1 लिटर दूध

१/२ कप बासमती तांदूळ, स्वच्छ धुवून घ्यावेत

1 कप साखर

1/2 टीस्पून वेलची पावडर

1/4 टीस्पून केशर धागे

1/4 कप गुलाब पाणी (ऐच्छिक)

पदार्थकृती:

जड-तळ असलेल्या सॉसपॅनमध्ये, दूध आणि तांदूळ एकत्र करा. उकळत्या बिंदूवर येईपर्यंत सतत ढवळत असताना मध्यम आचेवर हळूहळू गरम करा.

उष्णता कमी करा आणि 20-30 मिनिटे अजून उकळवा, किंवा तांदूळ शिजेपर्यंत आणि दूध घट्ट होईपर्यंत उकळवा.

साखर आणि वेलची मिसळा.

10-15 मिनिटे किंवा खीर इच्छित गोड होईपर्यंत अधूनमधून ढवळत राहा.

गॅसवरून काढा आणि केशरचे धागे आणि गुलाब पाणी (वापरत असल्यास) त्यात घालून हलवा. गरम किंवा थंड सर्व्ह करा.

3. रसगुल्ला:

एक स्वादिष्ट आणि लोकप्रिय मिष्टान्न आहे, जे घरी बनवणे सोपे आहे. रसगुल्ल्यासाठी ही एक सोपी रेसिपी आहे:

साहित्य:

1 लिटर दूध

१/२ कप लिंबाचा रस किंवा व्हिनेगर

1 कप साखर

1/2 टीस्पून वेलची पावडर

पदार्थकृती:

मध्यम आचेवर जड-तळ असलेल्या सॉसपॅनमध्ये दुधाला उकळी आणा.

उष्णता कमी करण्यासाठी समायोजित करा आणि 5 मिनिटे उकळू द्या.

लिंबाचा रस किंवा व्हिनेगर घाला आणि दूध दही होईपर्यंत ढवळा.

मठ्ठा काढून टाका आणि दही थंड पाण्याखाली स्वच्छ धुवा.

अतिरिक्त पाणी काढून टाकण्यासाठी तलम सफेद स्वच्छ कपड्यामध्ये दही पिळून घ्या.

दही गुळगुळीत आणि लवचिक होईपर्यंत मळून घ्या.

दह्याचे लहान गोळे करा.

गोळे एका सॉसपॅनमध्ये ठेवा आणि ते पूर्णपणे बुडतील इतका पुरेसा साखरेचा पाक घाला.

सिरप मध्यम आचेवर गरम करून उकळत्या बिंदूवर आणा.

उष्णता कमी करा आणि 15-20 मिनिटे उकळवा, किंवा रसगुल्ला मऊ आणि स्पंज होईपर्यंत उकळवा.

सरबतातून रसगुल्ला काढा आणि थंड होऊ द्या.

रसगुल्ला थंडगार सर्व्ह करा.

4. जीरा लाडू:

गव्हाचे पीठ, तूप, गूळ आणि जिरे यांच्यापासून बनवलेला एक लोकप्रिय भारतीय गोड पदार्थ आहे. हा एक चविष्ट आणि चवदार मिष्टान्न आहे. सहसा स्नॅक किंवा मिष्टान्न म्हणून दिले जाते. येथे आहे जीरा लाडूची सोपी रेसिपी:

साहित्य:

१ कप गव्हाचे पीठ

१ वाटी तूप

१ वाटी गूळ, किसलेला

1 टीस्पून जिरे

1/2 टीस्पून मीठ

पदार्थकृती:

एका मोठ्या कढईत मध्यम आचेवर तूप गरम करा.

गव्हाचे पीठ घाला आणि पीठ गोल्डन ब्राऊन होईपर्यंत सतत ढवळत राहा.

गॅसवरून पॅन काढा आणि पीठ थोडे थंड होऊ द्या.

एका मोठ्या भांड्यात थंड केलेले पीठ, गूळ, जिरे आणि मीठ एकत्र करा.

मिश्रण गुळगुळीत आणि लवचिकतेच्या स्थितीत येईपर्यंत मळून घ्या.

पीठ लहान गोळे मध्ये विभागून घ्या.

मिश्रण एक गुळगुळीत आणि लवचिक स्थिती प्राप्त होईपर्यंत मळण्यासाठी प्रयत्न करा.

तुपात लाडू घाला आणि अधूनमधून वळवून सोनेरी तपकिरी होईपर्यंत शिजवा.

तुपातून लाडू काढून पेपर टॉवेलवर काढून टाका.

लाडू गरम किंवा थंड सर्व्ह करा.

5. जिलेबी:

जिलेबी बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 कप मैदा

१/२ कप कॉर्न फ्लोअर (ऐच्छिक)

1/2 टीस्पून बेकिंग सोडा

1/2 टीस्पून फूड कलर (ऐच्छिक)

१/२ कप दही (दही)

१ कप पाणी

३ कप साखर

3 कप पाणी

१/२ टीस्पून लिंबाचा रस (ऐच्छिक)

एक चिमूटभर केशर (पर्यायी)

गुलाब पाण्याचे काही थेंब (पर्यायी)

पदार्थकृती:

एका भांड्यात मैदा, कॉर्न फ्लोअर, बेकिंग सोडा आणि फूड कलर (वापरत असल्यास) एकत्र करा.

दही आणि पाणी घालून एक गुळगुळीत पीठ तयार होईपर्यंत मिसळा.

पिठा वर झाकण ठेवा आणि 30 मिनिटे राहू द्या.

दरम्यान, साखरेचा पाक बनवा. एका सॉसपॅनमध्ये साखर, पाणी आणि लिंबाचा रस (वापरत असल्यास) एकत्र करा. मध्यम आचेवर एक उकळी आणा.

उष्णता कमी करा आणि 10 मिनिटे उकळवा.

केशर आणि गुलाब पाणी (वापरत असल्यास) घालून एकत्र करा.

कढईत तेल मध्यम आचेवर गरम करा.

पिठात पाइपिंग बॅग किंवा फनेल बुडवा आणि गरम तेलात पिठाला सर्पिल आकार द्या.

जिलेबी गोल्डन ब्राऊन आणि कुरकुरीत होईपर्यंत तळून घ्या.

तेलातून जिलेबी काढा आणि पेपर टॉवेलवर काढून अतिरिक्त तेल  काढून टाका.

साखरेच्या पाकात लगेच जिलेबी बुडवून घ्या.

जिलेबी गरम गरम सर्व्ह करा.

६. रबडी:

रबडी बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 लिटर पूर्ण फॅट दूध

१/२ कप साखर

1/4 टीस्पून वेलची पावडर

1/4 चमचे केशर धागे, 2 टेबलस्पून कोमट दुधात 10 मिनिटे भिजवलेले

1/4 कप चिरलेला काजू (पर्यायी)

पदार्थकृती:

जड-तळ असलेले पॅन पाण्याने स्वच्छ धुवा आणि कोरडे पुसून टाका. कढईत दूध घालून मध्यम आचेवर गरम करा.

दूध पॅनच्या खालच्या पृष्ठभागावर चिकटू नये म्हणून वेळोवेळी ढवळत रहा.

दूध उकळायला लागलं की, गॅस कमी करा आणि 45-60 मिनिटे शिजू द्या, अधूनमधून ढवळत राहा.

जसजसे तुम्ही चालू ठेवाल तसतसे दूध घट्ट होईल आणि त्याचे प्रमाण कमी होईल.

दूध त्याच्या मूळ व्हॉल्यूमच्या 1/3 पर्यंत कमी झाले की साखर आणि वेलची पावडर घाला.

साखर विरघळेपर्यंत ढवळा.

त्यात केशराचे धागे आणि भिजवलेले दूध घाला.

नीट ढवळून घ्यावे आणि आणखी 5-10 मिनिटे शिजवा, किंवा रबडी तुमची इच्छित सुसंगतता येईपर्यंत शिजवा.

रबडी गॅसवरून काढा आणि थंड होऊ द्या.

वापरत असल्यास चिरलेला काजू नीट ढवळून घ्या.

गरम किंवा थंडगार सर्व्ह करा.

7. मालपुआ:

मालपुआ बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 कप मैदा (मैदा)

1/4 कप रवा (सूजी)

1/4 कप साखर

1/2 टीस्पून वेलची पावडर

1/4 टीस्पून मीठ

1 कप दूध, पूर्ण-चरबी किंवा संपूर्ण विविधता वापरून

तळण्यासाठी तूप

साखरेचा पाक (चासणी)

पदार्थकृती:

एका मिक्सिंग बाऊलमध्ये मैदा, रवा, साखर, वेलची पावडर आणि मीठ एकत्र करा.

दूध घाला आणि पिठात गुळगुळीत आणि गुठळ्या होईपर्यंत मिसळा.

पिठावर झाकण ठेवा आणि त्याला 30 मिनिटांपेक्षा कमी विश्रांती द्या.

एका फ्राईंग पॅनमध्ये मध्यम आचेवर तूप वितळू द्या आणि गरम करा.

गरम तुपात पिठ घाला आणि पातळ पॅनकेक तयार करण्यासाठी पसरवा.

मालपुआ प्रत्येक बाजूला 2-3 मिनिटे किंवा सोनेरी तपकिरी होईपर्यंत तळा.

कढईतून मालपुआ काढा आणि पेपर टॉवेलवर काढून टाका.

साखरेचा पाक बनवण्यासाठी एका सॉसपॅनमध्ये साखर आणि 1 कप पाणी एकत्र करा.

साखर विरघळेपर्यंत मध्यम आचेवर गरम करा, अधूनमधून ढवळत रहा.

उष्णता कमी करा आणि सिरप 10-15 मिनिटे उकळवा.

साखरेच्या पाकात केशरचे धागे आणि वेलची पूड घाला आणि एकत्र करा.

मालपुआ साखरेच्या पाकात बुडवून गरम गरम सर्व्ह करा.

8. मोहनभोग:

मोहनभोग बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 कप रवा (सूजी)

१/२ कप साखर

1 कप दूध

१/२ कप तूप

1 तमालपत्र

1 टीस्पून वेलची पावडर

1/4 कप मनुका

1/4 कप बदाम, चिरलेला

१/४ कप काजू, चिरलेले

पदार्थकृती:

एका मोठ्या सॉसपॅनमध्ये तूप ठेवा आणि मध्यम आचेवर गरम करा. तमालपत्र घाला आणि काही सेकंद तळा.

रवा घाला आणि हलका सोनेरी तपकिरी होईपर्यंत भाजून घ्या, सतत ढवळत रहा.

हळूहळू दूध घाला, मिश्रण पॅनच्या तळाशी चिकटू नये म्हणून सतत ढवळत रहा.

मिश्रण एक उकळी आणा, नंतर उष्णता कमी करा आणि 20-25 मिनिटे उकळवा, अधूनमधून ढवळत रहा.

साखर आणि वेलची पूड घाला आणि साखर विरघळेपर्यंत ढवळत रहा.

मनुका, बदाम, काजू मिक्स करा.

गरम किंवा थंडगार सर्व्ह करा.

9. मूग डाळ हलवा:

मूग डाळ हलवा बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 वाटी पिवळी मूग डाळ, वाटलेली आणि भुसा नसलेली.

१ कप पाणी

1 कप साखर

१/२ कप तूप

1/2 टीस्पून वेलची पावडर

1/4 टीस्पून केशर

1/4 कप चिरलेला काजू (पर्यायी)

पदार्थकृती:

मूग डाळ चाळणीत पाणी स्वच्छ होईपर्यंत स्वच्छ धुवा.

प्रेशर कुकरमध्ये मूग डाळ आणि पाणी घालून मध्यम आचेवर 3-4 शिट्ट्या वाजवा.

10 मिनिटांसाठी नैसर्गिकरित्या दाब सोडू द्या, नंतर प्रेशर कुकर उघडा.

मुगाची डाळ बटाटा मऊसर किंवा गुळगुळीत होईपर्यंत फेटून घ्या.

तूप वितळू द्या आणि मध्यम आचेवर बऱ्यापैकी तळाशी असलेल्या पॅनमध्ये गरम करा.

मॅश केलेली मूग डाळ घाला आणि सतत ढवळत राहा, 5-7 मिनिटे, किंवा मिश्रण कोरडे आणि चुरा होईपर्यंत शिजवा.

साखर आणि वेलची पूड घाला आणि साखर विरघळेपर्यंत ढवळत रहा.

10-15 मिनिटे, किंवा हलवा जाड आणि मलईदार होईपर्यंत, सतत ढवळत शिजवा.

वापरत असल्यास केशर स्ट्रँड आणि चिरलेला काजू नीट ढवळून घ्या.

गरम किंवा थंडगार सर्व्ह करा.

10. घेवर:

घेवर बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 कप मैदा

१/२ कप रवा (सूजी)

१/२ कप साखर

1/2 टीस्पून वेलची पावडर

1/4 टीस्पून मीठ

1 कप दूध

1/4 कप तूप, वितळले

1/4 कप लिंबाचा रस

तळण्यासाठी तूप

साखरेचा पाक (चासणी)

पदार्थकृती:

एका मिक्सिंग बाऊलमध्ये मैदा, रवा, साखर, वेलची पावडर आणि मीठ एकत्र करा.

दूध घाला आणि पिठात गुळगुळीत आणि गुठळ्या होईपर्यंत मिसळा.

वितळलेले तूप आणि लिंबाचा रस घालून मिक्स करा.

तूप वितळू द्या आणि मध्यम आचेवर पॅनमध्ये गरम करा.

गरम तुपात पिठात भरड घाला आणि पातळ वर्तुळ तयार करण्यासाठी पसरवा.

1-2 मिनिटे प्रत्येक बाजूने किंवा सोनेरी तपकिरी होईपर्यंत घीवर तळून घ्या.

कढईतून घीवर काढा आणि पेपर टॉवेलवर काढून टाका.

साखरेचा पाक बनवण्यासाठी एका सॉसपॅनमध्ये साखर आणि 1 कप पाणी एकत्र करा.

साखर विरघळेपर्यंत मध्यम आचेवर गरम करा, अधूनमधून ढवळत रहा.

उष्णता कमी करा आणि सिरप 10-15 मिनिटे उकळवा, किंवा ते जाड, सिरपयुक्त सुसंगतता येईपर्यंत.

साखरेच्या पाकात घीवर बुडवून गरम गरम सर्व्ह करा.

11. पेढा:

पेढा बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 कप दूध पावडर

1 कप साखर

१/४ कप तूप

1/2 टीस्पून वेलची पावडर

फूड कलरिंगचे काही थेंब (पर्यायी)

पदार्थकृती:

एका मिक्सिंग बाऊलमध्ये दूध पावडर, साखर, तूप आणि वेलची पावडर एकत्र करा.

एक गुळगुळीत पीठ तयार होईपर्यंत चांगले मिसळा.

इच्छित असल्यास, पिठात फूड कलरिंगचे काही थेंब घाला.

पिठाचे समान तुकडे करून त्याचे छोटे गोळे करा.

गोळे थोडेसे सपाट करा आणि प्लेटवर ठेवा.

12. काजू.

13. बदाम.

14. पिस्ता.

15. इलायची.

16. पंचामृत:

पंचामृत बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 कप दूध

१ कप दही

१/२ कप तूप

१/२ कप मध

1/4 कप साखर

पदार्थकृती:

एका वाडग्यात सर्व साहित्य पूर्णपणे एकत्र होईपर्यंत एकत्र करा.

पंचामृत ताबडतोब सर्व्ह करा किंवा रेफ्रिजरेटरमध्ये 2 दिवसांपर्यंत साठवा.

17. शक्करपारा:

शक्करपारा बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 कप मैदा (मैदा)

1/4 कप तूप, वितळले

1/4 टीस्पून मीठ

१/२ कप साखरेचा पाक (चासणी)

तीळ (पर्यायी)

पदार्थकृती:

मिक्सिंग बाऊलमध्ये मैदा, तूप आणि मीठ एकत्र करा.

एक गुळगुळीत पीठ तयार होईपर्यंत चांगले मिसळा.

पीठाचे समान तुकडे करा आणि प्रत्येक तुकडा पातळ वर्तुळात पोळपाटावर लाटा.

लहान चौरस किंवा त्रिकोणांमध्ये कट करा.

शक्करपारा गरम तुपात मध्यम आचेवर तळून घ्या, अधूनमधून ढवळत, सोनेरी होईपर्यंत.

पॅनमधून शक्करपारा काढा आणि पेपर टॉवेलवर काढून टाका.

शक्करपारा साखरेच्या पाकात बुडवा आणि समान रीतीने लेप करा.

इच्छित असल्यास, तीळ शिंपडा.

शक्करपारा गरम गरम सर्व्ह करा.

18. मठरी:

मठरी बनवण्याची कृती:

साहित्य:

2 कप मैदा (मैदा)

2 टेबलस्पून रवा (सूजी)

1 टीस्पून कॅरम बिया (अजवाईन)

1 टीस्पून मीठ

२ टेबलस्पून तूप, वितळले

आवश्यकतेनुसार पाणी

तळण्यासाठी तेल

पदार्थकृती:

एका मोठ्या भांड्यात मैदा, रवा, अजवाईन आणि मीठ एकत्र करा.

तूप घाला आणि पीठ ब्रेडक्रंब सारखे होईपर्यंत चांगले मिसळा.

एकावेळी 1 चमचे पाणी घालून मऊ मळून घ्या.

पीठावर ओलसर कापड ठेवा, 30 मिनिटे विश्रांती द्या. यानंतर, पीठ लहान भागांमध्ये विभागून घ्या.

30-मिनिटांच्या विश्रांतीच्या कालावधीनंतर प्रत्येक भाग लहान बॉलमध्ये तयार करा. सपाट करा आणि प्रत्येक चेंडूला एका पातळ, 6-इंच व्यासाच्या वर्तुळात आकार द्या.

एका फ्राईंग पॅनमध्ये मध्यम आचेवर तेल गरम करा.

गरम तेलात मथरी एकावेळी दोन्ही बाजूंनी गोल्डन ब्राऊन होईपर्यंत तळा.

पॅनमधून मथरी काढा आणि पेपर टॉवेलवर काढून टाका.

मथरी गरम किंवा तपमानावर सर्व्ह करा.

19. चटणी:

चटणी बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 कांदा, चिरलेला

2 टोमॅटो, चिरून

१ हिरवी मिरची, चिरलेली (ऐच्छिक)

१/२ कप कोथिंबीरची पाने, चिरलेली

१/२ कप पुदिन्याची पाने, चिरलेली

1 टीस्पून आले, किसलेले

1 टीस्पून लसूण, किसलेले

1 टेबलस्पून लिंबाचा रस

1 टीस्पून मीठ

1/2 टीस्पून काळी मिरी

पदार्थकृती:

कढईत थोडे तेल मध्यम आचेवर गरम करा. कांदा घाला आणि मऊ होईपर्यंत शिजवा, सुमारे 5 मिनिटे.

टोमॅटो, हिरवी मिरची (वापरत असल्यास), कोथिंबीर, पुदिना, आले, लसूण, लिंबाचा रस, मीठ आणि मिरपूड घाला. 5 मिनिटे आणखी शिजवा, किंवा टोमॅटो मऊ होईपर्यंत आणि चटणी घट्ट होईपर्यंत शिजवा.

किंचित थंड होऊ द्या, नंतर ब्लेंडर किंवा फूड प्रोसेसरमध्ये स्थानांतरित करा आणि गुळगुळीत होईपर्यंत मिसळा.

20. मुरब्बा:

मुरब्बा बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 किलो फळ, जसे की भारतीय गुसबेरी (आवळा), आंबा, जर्दाळू .

साखर 1.5 किलो

१/२ कप पाणी

1/2 टीस्पून वेलची पावडर

1/4 टीस्पून केशर स्ट्रँड्स

1/4 टीस्पून काळी मिरी

पदार्थकृती:

फळे धुवून काट्याने टोचून घ्या.

एका मोठ्या भांड्यात फळ, साखर, पाणी, वेलची पावडर, केशर आणि काळी मिरी एकत्र करा.

मिश्रण उकळत्या बिंदूवर येईपर्यंत मध्यम आचेवर गरम करा, अधूनमधून ढवळत रहा.

उष्णता कमी करा आणि 1-2 तास उकळवा, किंवा फळ मऊ होईपर्यंत आणि सिरप घट्ट होईपर्यंत.

भांडे स्टोव्हवरून काढा आणि मुरब्बा पूर्णपणे थंड होऊ द्या.

मुरब्बा हवाबंद कंटेनरमध्ये थंड, गडद ठिकाणी ठेवा.

21. आंबा.

22. केळी.

23. द्राक्षे.

24. सफरचंद.

25. प्लम.

26. मनुका.

27. पकोडा:

पकोडे बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 कप बेसन (बेसन)

२ मध्यम कांदे किंवा दीड कप बारीक उभा कापलेला कोवळा कोबी 

१/२ कप तांदळाचे पीठ

1/2 टीस्पून मीठ

1/2 टीस्पून हळद पावडर

1/4 टीस्पून लाल तिखट

1/4 टीस्पून अजवाइन बिया (कॅरम बिया)

1/4 टीस्पून हिंग (हिंग)

तळण्यासाठी तेल

पदार्थकृती:

एका मिक्सिंग बाऊलमध्ये बेसन, तांदळाचे पीठ, मीठ, हळद, लाल तिखट, अजवाइन आणि हिंग एकत्र करा.

एका वेळी पाणी, 1 चमचे घाला आणि घट्ट पिठ तयार होईपर्यंत मिसळा.

चिरलेला कांदा / कोबी घाला आणि चांगले मिसळा.

मध्यम आचेवर सेट केलेल्या तळण्याचे पॅनमध्ये तेल गरम करा.

तळण्याचे पॅनमध्ये गरम केलेल्या तेलात चमच्याने पिठ घाला.

पकोडे दोन्ही बाजूंनी गोल्डन ब्राऊन होईपर्यंत बॅचमध्ये तळून घ्या.

पॅनमधून पकोडे काढा आणि पेपर टॉवेलवर काढून टाका.

पकोडे गरमागरम चटणी किंवा केचपसोबत सर्व्ह करा.

28. साग:

साग बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 जुडी मोहरी हिरव्या भाज्या, धुऊन चिरून

1 जुडी पालक, धुऊन चिरून

1 जुडी बथुआ (चाकवत), धुऊन चिरून

1/2 टीस्पून हळद पावडर

1/2 टीस्पून लाल तिखट

१/२ टीस्पून गरम मसाला

1/4 टीस्पून मीठ

१/४ कप तेल

१/२ कांदा, चिरलेला

2 पाकळ्या लसूण, किसलेले

१ इंच आले, किसलेले

पदार्थकृती:

एका प्रशस्त भांड्यात तेल मध्यम आचेवर गरम करा.

भांड्यात कांदा टाका आणि साधारण ५ मिनिटे मऊ होईपर्यंत परता.

लसूण आणि आले एकत्र करा, त्यांना अतिरिक्त मिनिट शिजवू द्या.

मोहरीच्या हिरव्या भाज्या, पालक, बथुआ, हळद, लाल तिखट, गरम मसाला आणि मीठ घाला.

अधूनमधून ढवळत, हिरव्या भाज्या कोमेजून जाईपर्यंत, सुमारे 5 मिनिटे शिजवा.

गरमागरम रोटी किंवा भातासोबत सर्व्ह करा.

29. दही:

दही बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 लिटर दूध

1 टेबलस्पून दही (दही)

1/4 टीस्पून मीठ

पदार्थकृती:

जाड-तळ असलेल्या पॅनमध्ये दूध मध्यम आचेवर गरम करा.

दूध पॅनच्या तळाशी चिकटू नये म्हणून अधूनमधून ढवळत राहा.

दूध उकळत्या बिंदूवर आल्यानंतर, गॅस कमी करा आणि 5 मिनिटे मंद आचेवर उकळू द्या.

गॅसवरून पॅन घ्या आणि दूध थोडे थंड होऊ द्या.

दुधात दही आणि मीठ घालून एकत्र करा.

पॅन झाकणाने झाकून ठेवा आणि उबदार ठिकाणी 8-10 तास किंवा दही सेट होईपर्यंत बसू द्या.

दही सेट झाले की हलक्या हाताने हलवा.

दही रेफ्रिजरेटरमध्ये हवाबंद कंटेनरमध्ये ठेवा, जिथे ते एका आठवड्यापर्यंत साठवले जाऊ शकते.

30. भात:

भात बनवण्याची कृती:

साहित्य:

१ कप तांदूळ

२ कप पाणी

1/2 टीस्पून मीठ

पदार्थकृती:

तांदूळ वाहत्या पाण्याखाली बारीक-जाळीच्या गाळणीत स्वच्छ धुवा.

एका मध्यम सॉसपॅनमध्ये तांदूळ, पाणी आणि मीठ एकत्र करा.

मध्यम आचेवर पाणी उकळत्या बिंदूवर गरम करा.

उष्णता कमी करा, सॉसपॅन झाकून ठेवा आणि तांदूळ 15 मिनिटे उकळू द्या.

पॅन उष्णतेच्या स्त्रोतापासून दूर घ्या आणि तांदूळ झाकून, 5 मिनिटे विश्रांती घेऊ द्या.

काटा वापरून तांदूळ सुट्टा करा आणि सर्व्ह करा.

31. डाळ:

डाळ बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 कप डाळ (मसुर वाटण)

२ कप पाणी

1 टीस्पून हळद पावडर

1/2 टीस्पून मीठ

1/4 टीस्पून गरम मसाला

१/४ कप चिरलेली कोथिंबीर, गार्निशसाठी

पदार्थकृती:

पाणी स्वच्छ होईपर्यंत डाळ बारीक जाळीच्या गाळणीत स्वच्छ धुवा.

एका मध्यम सॉसपॅनमध्ये डाळ, पाणी, हळद आणि मीठ घाला.

उकळत्या बिंदूवर येईपर्यंत पाणी मध्यम आचेवर गरम करा.

उष्णता कमी करा, झाकून ठेवा आणि 20-25 मिनिटे उकळवा, किंवा डाळ मऊ होईपर्यंत.

गरम मसाला आणि कोथिंबीर परतून घ्या.

गरमागरम सर्व्ह करा.

32. कडी:

कडी बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 कप बेसन

1 टीस्पून हळद पावडर

1/2 टीस्पून लाल तिखट

1/2 टीस्पून मीठ

१/४ कप तेल

1 टीस्पून जिरे

१/२ कांदा, चिरलेला

2 पाकळ्या लसूण, किसलेले

१ इंच आले, किसलेले

१/२ कप दही

२ कप पाणी

कोथिंबीरची पाने, गार्निशसाठी

पदार्थकृती:

मिक्सिंग बाऊलमध्ये बेसन, हळद, लाल तिखट आणि मीठ एकत्र करा.

एका वेळी पाणी, 1 चमचे घाला आणि एक गुळगुळीत पिठ तयार होईपर्यंत मिसळा.

मध्यम आचेवर एका मोठ्या आकाराच्या भांड्यात तेल गरम करा.

जिरे टाकून ते तडतडायला लागेपर्यंत परतावे.

कांदा टाका आणि साधारण ५ मिनिटे मऊ होईपर्यंत शिजवा.

लसूण आणि आले घाला, त्यांना आणखी एक मिनिट शिजवू द्या.

दही घालून मिक्स करा.

पाणी घालून मिश्रणाला उकळी आणा.

उष्णता कमी करा आणि 10 मिनिटे उकळवा, किंवा कडी घट्ट होईपर्यंत उकळवा.

बेसनाच्या पिठात ढवळा आणि आणखी 5 मिनिटे शिजवा किंवा कडी गुळगुळीत आणि मलईदार होईपर्यंत शिजवा.

कोथिंबीरच्या पानांनी सजवा आणि गरमागरम सर्व्ह करा.

33. चिला:

बेसन चिला (चण्याचे पीठ पॅनकेक) बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 कप बेसन (बेसन)

1/2 टीस्पून हळद पावडर

1/2 टीस्पून मीठ

1/4 टीस्पून लाल तिखट

१/२ कप पाणी

स्वयंपाकासाठी तेल

पदार्थकृती:

मिक्सिंग बाऊलमध्ये बेसन, हळद, मीठ आणि लाल तिखट एकत्र करा.

एका वेळी पाणी, 1 चमचे घाला आणि एक गुळगुळीत पिठ तयार होईपर्यंत मिसळा.

पाण्याचा परिचय द्या आणि मिश्रण उकळत्या बिंदूवर येईपर्यंत गरम करा.

पॅनमध्ये थोडेसे तेल घाला.

पॅनमध्ये 1/4 कप पिठ घाला आणि पातळ वर्तुळात पसरवा.

चिला प्रत्येक बाजूला सुमारे 2 ते 3 मिनिटे शिजू द्या, जोपर्यंत एक सोनेरी तपकिरी रंग येत नाही.

चिला तुमच्या आवडत्या चटणी किंवा दह्यासोबत गरमागरम सर्व्ह करा.

34. पापड:

पापड बनवण्याची कृती:

साहित्य:

१ वाटी उडीद डाळीचे पीठ

1/4 टीस्पून मीठ

1/4 टीस्पून हळद पावडर

आवश्यकतेनुसार पाणी

तळण्यासाठी तेल

पदार्थकृती:

मिक्सिंग बाऊलमध्ये उडीद डाळीचे पीठ, मीठ आणि हळद एकत्र करा.

एका वेळी पाणी, 1 चमचे घाला आणि एक गुळगुळीत पीठ तयार होईपर्यंत मिसळा.

पीठ सुमारे 5 मिनिटे मळून घ्या किंवा जोपर्यंत ते गुळगुळीत आणि लवचिक दोन्ही प्रकारचे पोत प्राप्त करत नाही तोपर्यंत मळून घ्या.

पीठ लहान गोळे मध्ये विभागून घ्या.

प्रत्येक चेंडूला एका सडपातळ वर्तुळात सपाट करा, अंदाजे 6 इंच व्यासाचा.

मध्यम आचेवर एका खोल तळण्याचे पॅनमध्ये तेल गरम करा.

पापड एकावेळी सोनेरी तपकिरी आणि कुरकुरीत होईपर्यंत तळा.

कढईतून पापड काढा आणि पेपर टॉवेलवर काढून टाका.

पापड गरम किंवा तपमानावर सर्व्ह करा.

35. खिचडी:

खिचडी बनवण्याची कृती:

साहित्य:

१ कप तांदूळ

1 कप मूग डाळ (मूग वाटणे)

२ कप पाणी

1 टीस्पून हळद पावडर

1/2 टीस्पून मीठ

1/4 टीस्पून गरम मसाला

स्वयंपाकासाठी तूप किंवा तेल

1 टीस्पून जिरे

१/२ कांदा, चिरलेला

2 पाकळ्या लसूण, किसलेले

१ इंच आले, किसलेले

१/२ कप चिरलेली कोथिंबीर, गार्निशसाठी

पदार्थकृती:

तांदूळ आणि डाळ एका बारीक-जाळीच्या गाळण्यात पाणी स्वच्छ होईपर्यंत स्वच्छ धुवा.

एका मोठ्या भांड्यात तूप किंवा तेल मध्यम आचेवर गरम करा.

जिरे टाकून ते शिजू लागेपर्यंत परतावे.

कांदा एकत्र करा आणि तो नरम होईपर्यंत शिजवा, साधारणत: सुमारे 5 मिनिटे.

लसूण आणि आले घाला आणि एक अतिरिक्त मिनिट शिजवा.

तांदूळ, डाळ, हळद, मीठ, गरम मसाला घाला.

तूप किंवा तेलात घटक कोट करण्यासाठी ढवळून घ्या.

पाणी घालून ते उकळत्या बिंदूपर्यंत पोहोचेपर्यंत गरम करा.

उष्णता कमी करा, झाकून ठेवा आणि 20-25 मिनिटे उकळवा, किंवा खिचडी शिजेपर्यंत उकळवा.

खिचडीचे दाणे हलक्या हाताने वेगळे आणि मोकळे करण्यासाठी काटा वापरा, नंतर गरम असतानाच सर्व्ह करा.

36. वांगी:

वांग्याची भजी (तळलेली वांगी) बनवण्याची कृती:

साहित्य:

2 मोठी वांगी, 1-इंच जाड काप करा

१/२ कप बेसन (बेसन)

1/2 टीस्पून हळद पावडर

1/2 टीस्पून लाल तिखट

1/2 टीस्पून मीठ

१/४ कप तेल

पदार्थकृती:

मिक्सिंग बाऊलमध्ये बेसन, हळद, लाल तिखट आणि मीठ एकत्र करा.

वांग्याचे तुकडे पिठात बुडवून एकसारखे कोट करा.

कढईत तेल मध्यम आचेवर गरम करा.

वांग्याचे तुकडे स्वतंत्र बॅचमध्ये पॅन-फ्राय करा जोपर्यंत ते दोन्ही बाजूंनी एक आनंददायक सोनेरी-तपकिरी रंग प्राप्त करत नाहीत.

कढईतून वांग्याचे काप काढा आणि पेपर टॉवेलवर काढून टाका.

वांग्याची भजी तुमच्या आवडत्या चटणी किंवा दह्यासोबत गरमागरम सर्व्ह करा.

37. दुधी भोपळ्याची भाजी:

दुधी भोपळ्याची भाजी (करी) बनवण्याची सोपी रेसिपी:

साहित्य:

1 मध्यम दुधी भोपळा, सोललेला आणि चौकोनी तुकडे

1 टेबलस्पून तेल

1 टीस्पून जिरे

१/२ कांदा, चिरलेला

2 पाकळ्या लसूण, किसलेले

१ इंच आले, किसलेले

1 टीस्पून हळद पावडर

1/2 टीस्पून लाल तिखट

1/2 टीस्पून धने पावडर

1/4 टीस्पून गरम मसाला

१/२ कप पाणी

चवीनुसार मीठ

पदार्थकृती:

मध्यम आचेवर ठेवलेल्या कढईत तेल गरम करा.

जिरे टाकून ते तडतडायला लागेपर्यंत परतावे.

कांद्याला साधारण ५ मिनिटे मऊ होईपर्यंत शिजवा.

लसूण आणि आले घाला, त्यांना आणखी एक मिनिट शिजू द्या.

हळद, लाल तिखट, धने पावडर, गरम मसाला आणि मीठ घाला.

सतत ढवळत, आणखी 1 मिनिट शिजवा.

दुधी भोपळ्याचे चौकोनी तुकडे आणि पाणी घाला.

एक उकळी आणा, नंतर उष्णता कमी करा आणि 15 मिनिटे उकळवा,

गरमागरम भाताबरोबर किंवा रोटीबरोबर सर्व्ह करा.

38. पुरी:

पुरी बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 कप संपूर्ण गव्हाचे पीठ (आट्टा)

1/2 टीस्पून मीठ

1/2 कप पाणी, किंवा आवश्यकतेनुसार अधिक

तळण्यासाठी तेल

पदार्थकृती:

एक मिक्सिंग वाडगा घ्या आणि पीठ, चिमूटभर मीठ मिसळा.

पीठ सुमारे 5 मिनिटे हाताने मळा, किंवा ते गुळगुळीत आणि लवचिक अशा पोतमध्ये रुपांतरित होईपर्यंत मळा.

पीठावर एक ओलसर कापड ठेवा, ते झाकून ठेवा आणि सुमारे 30 मिनिटे विश्रांती द्या.

पीठ लहान गोळ्यांमध्ये विभागून घ्या.

प्रत्येक गोळ्याला एका सडपातळ वर्तुळात सपाट पुरी करा, सुमारे 6 इंच व्यासाचे लक्ष्य ठेवा.

मध्यम आचेवर ठेवलेल्या तळण्याचे पॅनमध्ये तेल गरम करा.

पुरी सोनेरी तपकिरी होईपर्यंत आणि फुलून येईपर्यंत तळून घ्या.

कढईतून पुरी काढा आणि पेपर टॉवेलवर काढून टाका.

तुमच्या आवडत्या करी किंवा चटणीसोबत पुरी गरमागरम सर्व्ह करा.

39. टिक्की:

टिक्की (कटलेट) बनवण्याची कृती:

साहित्य:

2 मध्यम बटाटे, उकडलेले आणि मॅश केलेले

१/२ कांदा, बारीक चिरून

१/२ कप चिरलेली कोथिंबीर

१ टीस्पून आले-लसूण पेस्ट

1 टीस्पून गरम मसाला

1/2 टीस्पून लाल तिखट

1/2 टीस्पून मीठ

1/4 कप ब्रेडचे तुकडे

तळण्यासाठी तेल

पदार्थकृती:

एका मिक्सिंग बाऊलमध्ये मॅश केलेले बटाटे, कांदा, कोथिंबीर, आले-लसूण पेस्ट, गरम मसाला, लाल तिखट आणि मीठ एकत्र करा.

एकत्र करण्यासाठी चांगले मिसळा.

मिश्रण आकार ठेवण्यासाठी पुरेसे घट्ट होईपर्यंत मिसळा.

मिश्रणाचे छोटे छोटे गोळे करून घ्या.

प्रत्येक गोळा पॅटीमध्ये सपाट करा.

कढईत तेल मध्यम आचेवर गरम करा.

टिक्की दोन्ही बाजूंनी गोल्डन ब्राऊन होईपर्यंत तळून घ्या.

टिक्की पॅनमधून बाहेर काढा आणि पेपर टॉवेलवर काढून टाका.

तुमच्या आवडत्या चटणी किंवा दह्यासोबत टिक्की गरमागरम सर्व्ह करा.

40. दलिया:

दलिया (तुटलेल्या गव्हाची लापशी) बनवण्याची कृती:

साहित्य:

१ कप दलिया (तुटलेला गहू)

२ कप पाणी

1/2 टीस्पून मीठ

1/4 टीस्पून साखर

तूप किंवा तेल

1 टीस्पून जिरे

१/२ कांदा, चिरलेला

१/२ हिरवी मिरची, चिरलेली

१/२ कप चिरलेली कोथिंबीर

पदार्थकृती:

पाणी स्वच्छ होईपर्यंत दालिया एका बारीक-जाळीच्या गाळणीत स्वच्छ धुवा.

एका सॉसपॅनमध्ये दलिया, पाणी, मीठ आणि साखर घाला.

मध्यम आचेवर एक उकळी आणा.

उष्णता कमी करा, झाकून ठेवा आणि 20-25 मिनिटे उकळवा, किंवा डालिया मऊ होईपर्यंत.

मध्यम आचेवर एका छोट्या फ्राईंग पॅनमध्ये तूप किंवा तेल गरम करा.

जिरे टाका आणि ते तडतडायला लागेपर्यंत परतावे.

कांदा एकत्र करा आणि तो नरम होईपर्यंत शिजवा, साधारणपणे 5 मिनिटे लागतात.

त्यात हिरवी मिरची घाला आणि आणखी एक मिनिट शिजू द्या.

कांद्याचे मिश्रण दलियामध्ये हलवा.

कोथिंबीरीने सजवा आणि गरमागरम सर्व्ह करा.

41. तूप:

तूप कसे बनवायचे या स्टेप्स:

मध्यम आचेवर एक जड-तळाशी पॅन गरम करा.

1 कप अनसाल्ट केलेले लोणी घाला.

लोणी, अधूनमधून ढवळत, ते वितळणे आणि सोनेरी तपकिरी होईपर्यंत शिजवा.

वरच्या पृष्ठभागावर दिसणारा कोणताही फोम हळूवारपणे काढून टाका.

लोणी 5-7 मिनिटे शिजवणे सुरू ठेवा, किंवा दुधाचे घन पदार्थ पॅनच्या तळाशी स्थिर होईपर्यंत आणि लोणी हलका अंबर रंग घेत नाही.

गॅसवरून पॅन काढा आणि तूप थोडे थंड होऊ द्या.

तलम सुटी कपड्याच्या चाळणीतून तूप गाळून घ्या.

तूप स्वच्छ भांड्यात हलवा आणि पूर्णपणे थंड होऊ द्या.

42. मध.

43. लोणी:

लोणी कसे बनवायचे:

जार किंवा कॅनिंग जारमध्ये जड मलई गरम करा.

5-7 मिनिटे किंवा लोणी ताकापासून वेगळे होईपर्यंत जार जोरदारपणे हलवा.

ताक मागे ठेवून मिश्रण एका भांड्यात घाला.

पाणी स्पष्ट होईपर्यंत थंड पाण्याखाली लोणी धुवा.

जास्तीचे पाणी पिळून काढा.

लोणी एका स्वच्छ कंटेनरमध्ये स्थानांतरित करा आणि रेफ्रिजरेटरमध्ये ठेवा.

44. मलई:

मलई तयार करण्यासाठी, आपल्याला याची आवश्यकता असेल:

मलई दुधापासून बनविली जाते.

1 लिटर दूध

1/2 टीस्पून मीठ

पदार्थकृती:

कढईत दुध मध्यम आचेवर तळाशी ठेवून उकळी येईपर्यंत गरम करा.

उष्णता कमी करा आणि 10 मिनिटे उकळवा, किंवा दूध अर्धे कमी होईपर्यंत.

गॅसवरून पॅन काढा आणि दूध थोडे थंड होऊ द्या.

गाळणीला चीजक्लोथच्या थराने झाकून ठेवा आणि एका वाडग्याच्या वर ठेवा.

गाळणीमध्ये दूध घाला आणि 30 मिनिटे किंवा मलाई मठ्ठ्यापासून वेगळे होईपर्यंत ते काढून टाका.

मठ्ठा टाकून द्या आणि तुमच्या आवडत्या रेसिपीमध्ये मलाई वापरा.

45. कचोरी:

कचोरी बनवण्याची कृती:

साहित्य:

2 कप मैदा (मैदा)

1/2 टीस्पून मीठ

1/4 कप तूप वितळले

पाणी, आवश्यकतेनुसार

1 कप मूग डाळ (मूग डाळ विभाजित), 4-6 तास भिजत ठेवा

1 टेबलस्पून तेल

1 टीस्पून जिरे

१/२ टीस्पून मोहरी

1/2 टीस्पून हिंग (हिंग)

1 टीस्पून हळद पावडर

1 टीस्पून धने पावडर

1 टीस्पून गरम मसाला

1/2 टीस्पून लाल तिखट

चवीनुसार मीठ

१/२ कप चिरलेली कोथिंबीर

पदार्थकृती:

भरणे तयार करण्यासाठी, मूग डाळ काढून टाका आणि गुळगुळीत पेस्टमध्ये बारीक करा.

मध्यम आचेवर सेट केलेल्या पॅनमध्ये तेल गरम करा.

त्यात जिरे आणि मोहरी टाका, ते शिजू लागेपर्यंत परतावे.

हिंग, हळद, धने पावडर, गरम मसाला, लाल तिखट आणि मीठ घालून आणखी एक मिनिट शिजवा.

मूग डाळ घाला आणि मिश्रण कोरडे होईपर्यंत सतत ढवळत राहा.

तयार सारणावर कोथिंबीर टाकून ढवळून बाजूला ठेवा.

कचोरीचे बाह्य आवरण पीठ बनवण्यासाठी एका मिक्सिंग बाऊलमध्ये मैदा, मीठ आणि तूप एकत्र करा.

एका वेळी पाणी, 1 चमचे घाला आणि मऊ पीठ तयार होईपर्यंत मिसळा.

पीठ 5 ते 7 मिनिटे किंवा ते गुळगुळीत होईपर्यंत आणि लवचिकता प्रदर्शित होईपर्यंत मिसळा.

पीठ ओलसर कापडाने झाकून ठेवा, सुमारे 30 मिनिटे विश्रांती द्या.

पीठाचे समान आकाराचे भाग करा.

प्रत्येक पिठाच्या गोळ्याला सुमारे 6 इंच व्यासासह गोलाकार आकारात सपाट करा.

प्रत्येक वर्तुळाच्या मध्यभागी एक चमचा सारण घाला.

वर्तुळ अर्ध्यामध्ये फोल्ड करा आणि कडा सुरक्षित करा.

मध्यम आचेवर ठेवलेल्या फ्राईंग पॅनमध्ये तेल गरम करा.

कचोरी गोल्डन ब्राऊन होईपर्यंत तळून घ्या.

कचोरी तव्यातून काढा आणि पेपर टॉवेलवर काढून टाका.

कचोरी तुमच्या आवडत्या चटणी किंवा करीसोबत गरमागरम सर्व्ह करा.

४६. रोटी:

रोटी बनवण्याची कृती:

साहित्य:

2 कप संपूर्ण गव्हाचे पीठ (आट्टा)

1/2 टीस्पून मीठ

1/4 कप पाणी, किंवा आवश्यकतेनुसार अधिक

स्वयंपाकासाठी तेल

पदार्थकृती:

एका मिक्सिंग बाऊलमध्ये मैदा आणि मीठ एकत्र मिक्स करा.

पाणी 1 चमचे घाला आणि मऊ पीठ तयार होईपर्यंत मिसळा.

पीठ 5 ते 7 मिनिटे किंवा लवचिक सुसंगतता प्राप्त होईपर्यंत काम करा.

पीठावर एक ओलसर कापड ठेवा, ते झाकून ठेवा आणि सुमारे 30 मिनिटे विश्रांती द्या.

पीठाचे समान आकाराचे गोळे करा.

प्रत्येक चेंडूला एका सडपातळ वर्तुळात सपाट करा, सुमारे 6 इंच व्यासाचे लक्ष्य ठेवा.

तवा किंवा तळण्या च्या पॅन मध्ये मध्यम आचेवर गरम करा.

रोटी प्रत्येक बाजूला 1-2 मिनिटे शिजवा, किंवा ती शिजेपर्यंत आणि तपकिरी डाग होईपर्यंत.

कढईतून रोटी काढा आणि गरम असतानाच सर्व्ह करा.

47. नारळ पाणी.

48. बदामाचे दूध:

बदामाचे दूध बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 कप बदाम, किमान 4 तास किंवा रात्रभर भिजवलेले

4 कप पाणी

1/4 टीस्पून व्हॅनिला अर्क (ऐच्छिक)

1/4 टीस्पून मीठ (पर्यायी)

पदार्थकृती:

बदामाच्या बाहेरील आवरण काढून टाका आणि चांगले स्वच्छ धुवा.

बदाम एका ब्लेंडरमध्ये पाण्यासोबत ठेवा.

2-3 मिनिटे किंवा बदाम गुळगुळीत आणि मलईदार होईपर्यंत हाय स्पीडवर मिसळा.

दुध चीझक्लॉथच्या चाळणीतून गाळून घ्या.

बदामाचा लगदा टाकून द्या.

व्हॅनिला अर्क आणि इच्छित असल्यास मीठ नीट ढवळून घ्यावे.

थंडगार किंवा तपमानावर बदामाच्या दुधाचा आनंद घ्या.

49. लोणी दूध (ताक):

ताक बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 कप दूध

1 टेबलस्पून व्हिनेगर किंवा लिंबाचा रस

पदार्थकृती:

एका काचेच्या भांड्यात दूध आणि व्हिनेगर किंवा लिंबाचा रस एकत्र करा.

एकत्र करण्यासाठी नीट ढवळून घ्यावे.

मिश्रण खोलीच्या तपमानावर 5-10 मिनिटे किंवा ते दही होईपर्यंत बसू द्या.

चीझक्लॉथच्या चाळणीतून ताक गाळून घ्या.

थंडगार किंवा तपमानावर ताकाचा आनंद घ्या.

50. शिकंजी:

शिकंजी बनवण्याची कृती:

साहित्य:

2 लिंबू, रसयुक्त

१/२ कप साखर

4 कप पाणी

1/2 टीस्पून काळे मीठ

१/४ टीस्पून भाजलेले जिरे पावडर

1/4 टीस्पून चाट मसाला

सर्व्ह करण्यासाठी बर्फाचे तुकडे

पुदिन्याची पाने, गार्निशसाठी (पर्यायी)

पदार्थकृती:

एका मोठ्या भांड्यात लिंबाचा रस, साखर, पाणी, काळे मीठ, भाजलेले जिरे पावडर आणि चाट मसाला एकत्र करा.

साखर विरघळेपर्यंत ढवळा.

शिकंजी फ्रिजमध्ये किमान 30 मिनिटे थंड होऊ द्या.

शिकंजी आवडत असल्यास बर्फाचे तुकडे आणि पुदिन्याच्या पानांसह सर्व्ह करा.

51. चना मसाला:

चना मसाला बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 कप सुके चणे, रात्रभर भिजवून नंतर त्यातील पाणी काढून टाकावे.

1 टेबलस्पून तेल

1 कांदा, चिरलेला

2 पाकळ्या लसूण, किसलेले

१ टीस्पून आले, किसलेले

1 टीस्पून हळद पावडर

1 टीस्पून धने पावडर

1 टीस्पून गरम मसाला

1/2 टीस्पून लाल मिरची

1/2 टीस्पून मीठ

१/२ कप चिरलेला टोमॅटो

1 कप भाज्याचा रस्सा

१/४ कप चिरलेली कोथिंबीर, गार्निशसाठी

पदार्थकृती:

मध्यम आचेवर ठेवलेल्या मोठ्या भांड्यात तेल गरम करा.

कांदा मऊ होईपर्यंत परतून घ्या, ज्याला साधारणतः ५ मिनिटे लागतात.

लसूण आणि आले एकत्र करा, अतिरिक्त मिनिट शिजवा.

हळद, धने पावडर, गरम मसाला, लाल मिरची आणि मीठ घालून आणखी 1 मिनिट शिजवा.

टोमॅटो घाला आणि मऊ होईपर्यंत शिजवा, सुमारे 5 मिनिटे.

चणे आणि भाजीपाला मटनाचा रस्सा सादर करा, नंतर मिश्रण उकळी येईपर्यंत गरम करा.

उष्णता कमी करा आणि 20 मिनिटे उकळवा, किंवा चणे नरम होईपर्यंत.

कोथिंबीरीने सजवा आणि गरमागरम सर्व्ह करा.

52. गोड भात:

गोड भात (खीर) बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 कप बासमती तांदूळ, धुवून काढून टाका

4 कप दूध

१/२ कप साखर

1/2 टीस्पून वेलची पावडर

1/4 चमचे केशर धागे, 1 टेबलस्पून कोमट पाण्यात 10 मिनिटे भिजवलेले

कढईला ग्रीस करण्यासाठी तूप किंवा तेल

पदार्थकृती:

एका मोठ्या सॉसपॅनला तूप किंवा तेलाने ग्रीस करा.

तांदूळ सॉसपॅनमध्ये घाला आणि तूप किंवा तेलाने ढवळून घ्या.

दूध एकत्र करा आणि ते मध्यम आचेवर उकळत्या बिंदूवर येईपर्यंत गरम करा.

उष्णता कमी करा आणि उकळवा, अधूनमधून ढवळत राहा, 30 मिनिटे, किंवा तांदूळ शिजेपर्यंत आणि खीर घट्ट होईपर्यंत.

साखर आणि वेलची पूड मिसळा आणि आणखी 5 मिनिटे शिजवा, किंवा साखर विरघळेपर्यंत.

केशरचे धागे आणि त्यातील पाणी ढवळून आणखी 1 मिनिट शिजवा.

गरम किंवा थंड सर्व्ह करा.

53. भुजिया

भुजिया बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 कप बेसन (बेसन)

1/2 टीस्पून मीठ

1/2 टीस्पून लाल तिखट

1/4 टीस्पून हळद पावडर

1/4 टीस्पून गरम मसाला

1/4 टीस्पून हिंग (हिंग)

1/4 टीस्पून तेल

पाणी, आवश्यकतेनुसार

पदार्थकृती:

मिक्सिंग बाऊलमध्ये बेसन, मीठ, लाल तिखट, हळद, गरम मसाला आणि हिंग एकत्र करा.

तेल घालून चांगले मिसळा.

पाणी 1 चमचे घाला आणि पीठ तयार होईपर्यंत मिसळा.

पीठ 5 ते 7 मिनिटे किंवा गुळगुळीत आणि लवचिक दोन्ही प्रकारचे पोत येईपर्यंत काम करा.

पीठाचे समान आकाराचे गोळे करा.

प्रत्येक चेंडू एका पातळ शीटमध्ये गुंडाळा.

पातळ पट्ट्या मध्ये कापा.

कढईत तेल मध्यम आचेवर गरम करा.

भुजिया गोल्डन ब्राऊन आणि कुरकुरीत होईपर्यंत तळून घ्या.

भुजिया पॅनमधून काढून पेपर टॉवेलवर काढून टाका.

भुजिया गरम किंवा थंड सर्व्ह करा.

54. सुपारी:

सुपारी बनवण्याची रेसिपी:

साहित्य:

400 ग्रॅम सुपारी, सोललेली आणि कापलेली

१/२ कप पाणी

१/२ कप साखर

1/4 कप गूळ (पर्यायी)

1/4 टीस्पून वेलची पावडर

1/4 टीस्पून दालचिनी पावडर

चिमूटभर केशराचे धागे

पदार्थकृती:

एका सॉसपॅनमध्ये सुपारी, पाणी, साखर, गूळ (वापरत असल्यास), वेलची पावडर, दालचिनी पावडर आणि केशर धागे एकत्र करा.

मध्यम आचेवर एक उकळी आणा.

उष्णता कमी करा आणि 15 मिनिटे उकळवा, किंवा सुपारी नट मऊ होईपर्यंत आणि सिरप घट्ट होईपर्यंत.

सुपारी गॅसवरून काढा आणि पूर्णपणे थंड होऊ द्या.

सुपारी खोलीच्या तपमानावर किंवा थंडगार सर्व्ह करा.

55. सौन्फ:

सॉन्फ (बडीशेप बियाणे) कसे बनवायचे:

आपले साहित्य गोळा करा:

1 कप एका जातीची बडीशेप

एक स्वच्छ, कोरडा पॅन

पॅन मध्यम आचेवर गरम करा.

पदार्थकृती:

एका जातीची बडीशेप पॅनमध्ये घाला आणि 5-7 मिनिटे गरम करा, किंवा ते सुगंधित आणि किंचित तपकिरी होईपर्यंत.

एका बडीशेपच्या बिया पॅनमधून काढून टाका आणि पूर्णपणे थंड होऊ द्या.

सॉन्फ थंड, गडद ठिकाणी हवाबंद कंटेनरमध्ये साठवा.

56. पान:

पान बनवण्याची कृती:

साहित्य:

1 सुपारी (पान पट्टा)

1/2 टीस्पून स्लेक केलेला चुना (चुना)

1/4 टीस्पून पान मसाला

1/4 टीस्पून एका जातीची बडीशेप (सौंफ)

1/4 टीस्पून वेलची पावडर

1/4 चमचे गुलाबाच्या पाकळ्या (पर्यायी)

1/4 चमचे चांदीचे वरख (खाण्यायोग्य चांदीचे पान, ऐच्छिक)

पदार्थकृती:

बेतालचे पान धुवून कोरडे करा.

बेतालच्या पानावर लिंबाचा पातळ थर पसरवा.

पान मसाला, बडीशेप, वेलची पावडर, गुलाबाच्या पाकळ्या (वापरत असल्यास) आणि चांदीचा वरक (वापरत असल्यास) शिंपडा.

पान मसाला मिश्रणावर मिठाई (वापरत असल्यास) ठेवा.

बेतालचे पान अर्धे आणि नंतर अर्धे दुमडून एक लहान पॅकेट बनवा.

लगेच पान सर्व्ह करा.

एक महत्वाची सूचना: वरील सर्व ५६ प्रसादाच्या भोगामध्ये काही पदार्थात कांदा व लसूण वापरले गेले आहेत परंतु काही भक्तजन चातुर्मासात कांदा लसूण वर्ज्य मानतात म्हणून त्यांनी त्या दोन्ही गोष्टी न वापरता पदार्थ बनवावे.

५६ भोग ही एक सुंदर आणि अर्थपूर्ण परंपरा आहे जी पिढ्यानपिढ्या चालत आलेली आहे. भगवान श्रीकृष्णाची भक्ती दाखवण्याचा आणि कुटुंब आणि मित्रांसोबत स्वादिष्ट जेवण वाटण्याचा हा एक मार्ग आहे. 

||जय श्री कृष्ण||