सुंठाचे औषधी उपयोग | आले आणि कोरडे आले हे अँटिऑक्सिडंट्स आणि बीटा-कॅरोटीन, कॅप्सेसिन आणि कर्क्यूमिन यांसारख्या दाहक-विरोधी रसायनांनी समृद्ध असतात | जिभेच्या टोकापासून ते गुदापर्यंत अन्न वाहून नेणाऱ्या महास्रोतसांत दीपन, पाचन व अनुलोमन अशी तीनही कामे आले किंवा सुंठ करते | आरोग्यासाठी गुणकारी सुंठ | सुंठ्याचे अचंबित करणारे फायदे | आल्यामुळे पदार्थांना छान स्वाद येतो आणि तो अधिक रुचकर बनतो |

सुंठाचे औषधी उपयोग

 

आरोग्यासाठी गुणकारी सुंठ

रोजच्या वापरात असलेलं आलं खोकला आणि सर्दीपासून आराम देतं हे आपल्याला ठाऊक आहे. परंतु, सुकलेलं आलं म्हणजे सुंठ देखील आरोग्यासाठी फायदेशीर आहे. प्रत्येक गृहिणीला आले सुपरिचित असते. आल्यामुळे पदार्थांना छान स्वाद येतो आणि तो अधिक रुचकर बनतो. रोजचा सकाळचा चहादेखील आल्यामुळे लज्जतदार बनतो. आले पदार्थांची रुची वाढविणारे तर असतेच पण त्या व्यतिरिक्त औषध म्हणूनही उत्तम कार्य करते. जिभेच्या टोकापासून ते गुदापर्यंत अन्न वाहून नेणाऱ्या महास्रोतसांत दीपन, पाचन व अनुलोमन अशी तीनही कामे आले किंवा सुंठ करते. ही कामे करताना आतडय़ाची यत्किंचित हानी होत नाही. उलट आतडय़ांना नवा जोम प्राप्त होतो. आले, सुंठ चवीने उष्ण असूनही शरीराचे वजन किंवा बल घटवत नाही. आले रुची उत्पन्न करते, फाजील चरबी वाढू देत नाही. त्याचबरोबर शरीर फार रूक्षही होऊ देत नाही. बदलणाऱ्या वातावरणात होणारे संसर्ग टाळण्यासाठी आलं शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवतं. पचनसंस्था सुधारते. याशिवाय आयुर्वेदानुसार सुंठाचे इतरही अनेक फायदे आहेत.

सुकं आलं म्हणजे सुंठ

आल्याला सुंठ किंवा सुकं आलं म्हणूनही ओळखलं जातं. आयुर्वेदात हेच औषध खोकला आणि सर्दीसाठी उपयुक्त म्हटलं आहे. ताज्या आल्यापेक्षा सुंठ पचायला सोपी असते. पचनसंस्थेसाठी देखील सुंठ योग्य कार्य करतं. सुंठाची पावडर पाण्यासोबत वापरण्याचे अनेक फायदे आहेत. अर्धा चमचा सुंठ पावडर एक लिटर पाण्यात मिसळून थोडे उकळवून प्या.

संधिवातापासून मिळेल आराम: सुक्या आल्याच्या पावडरमध्ये दाहक-विरोधी गुणधर्म असतात. ज्याच्या मदतीने सांधेदुखीपासून आराम मिळू शकतो. दोन ते तीन चमचे सुंठ पावडर पाण्यात मिसळून गरम करा. सुजलेल्या सांध्यापासून आराम मिळण्यासाठी याचे नियमित सेवन करा. दुखण्यापासून आराम मिळण्यासाठी सांध्यावरही मालिश करता येते.

छातीत जळजळ पासून आराम: उसाच्या रसात सुंठ पावडर मिसळून प्यायल्याने पोटातील जळजळ दूर होते. पोटात जळजळ होण्यासारखी समस्या असेल तर रोज सकाळी हा रस प्या. यामुळे तुम्हाला तुमच्या पोटात गॅस होण्याच्या समस्येपासूनही आराम मिळेल आणि पोटात जळजळ होण्याच्या समस्येपासून सुटका मिळेल.

डोकेदुखी आराम: डोकेदुखीच्या उपचारात कोरड्या आल्याचा एक उत्तम उपयोग आहे. सामान्य डोकेदुखीमध्ये, कोरड्या आल्याच्या पावडरची पेस्ट कपाळावर लावल्याने या वेदना कमी होण्यास मदत होते. मान आणि खांदे दुखत असल्यास ही पेस्ट मानेवरही लावता येते. हे शरीरातील वेदना काढून टाकते आणि वेदनापासून आराम देते. छातीत दुखत असल्यास देखील याचा वापर केला जाऊ शकतो. यासाठी कोरडे आले आणि साखर थोडे नारळाच्या पाण्यामध्ये चांगले मिसळा. हे पाणी प्यायल्याने छातीत दुखण्यात आराम मिळतो.

मायग्रेन उपचार: दोन चमचे सुंठ पावडर कोमट पाण्यात मिसळून प्यायल्याने मायग्रेनच्या दुखण्यापासून आराम मिळतो. या वेदनापासून मुक्त होण्यासाठी त्याचे नियमित सेवन हा एक अतिशय प्रभावी उपाय आहे.

पिंपल्सपासून दूर राहण्यास होते मदत: सुक्या आल्यामध्ये दाहक-विरोधी आणि बॅक्टेरियाविरोधी गुणधर्म असतात, ज्यामुळे त्वचेची छिद्रे रिकामी होतात आणि मुरुमांसाठी जबाबदार असलेल्या बॅक्टेरियापासून मुक्ती मिळते. दुधाची पावडर आणि कोरडे आले मिक्स करून गुळगुळीत पेस्ट बनवा. ते चेहऱ्यावर आणि मानेवर लावा आणि 15 ते 20 मिनिटे राहू द्या. आठवड्यातून एकदा किंवा दोनदा वापरा. हे तुमच्या त्वचेच्या मृत पेशी काढून टाकेल आणि नवीन त्वचेच्या पेशी निर्माण करेल. ज्यामुळे तुमची त्वचा ताजेपणाने भरेल आणि तुम्हाला तरुणपणाची चमक मिळेल.

यूरिनरी इन्फेक्शन: युरिनरी इन्फेक्शन ही एक अतिशय सामान्य समस्या आहे. ज्याचा आपल्या सर्वांना कधी ना कधी सामना करावा लागतो. सुंठ पावडर दूध आणि साखरेत मिसळून प्यायल्यानेही युरिनरी इन्फेक्शन बरा होऊ शकतो.

बद्धकोष्ठतेपासून आराम: हिवाळ्यात बद्धकोष्ठता ही अनेकांना समस्या असते. आयुर्वेदिक तज्ज्ञ डॉ रेखा राधामोनी सांगतात की, जर कोणाला सकाळी गर्भधारणा होण्यास त्रास होत असेल तर एका ग्लास पाण्यात थोडेसे तिळाचे चूर्ण आणि सुंठ पावडर टाकून प्यायल्याने ते लवकर बरे होऊ शकतात.

सर्दी कमी करते: बहुतेक लोक सर्दी आणि खोकला असताना आलं खातात. पण आल्यामुळे समस्या आणखी वाढतात. त्याऐवजी सुंठ घ्यावी. सर्दी आणि फ्लूच्या बाबतीत छातीत जड होणे आणि घसा खवखवणे खूप सामान्य आहे. अशा परिस्थितीत सर्दीपासून सुटका मिळवण्यासाठी कोरडे आले या मार्गांनी वापरता येते. कोरडे आले किंवा आल्याच्या पावडरपासून बनवलेला चहा दिवसातून अनेक वेळा सर्दीवर उपचार करण्यासाठी वापरा. सर्दीपासून आराम मिळण्यासाठी तुम्ही कोरडे आले मीठ आणि लवंग मिसळून दिवसातून दोनदा घेऊ शकता. सुंठ गूळ मिसळून नाकातून वाहणारे नाक नियंत्रणात ठेवता येते. खोकला, सर्दी, फ्लू किंवा श्वासोच्छवासाच्या इतर कोणत्याही समस्या असल्यास, चांगल्या परिणामांसाठी आल्याऐवजी सुंठाचा वापर करा.

वजन कमी करण्यास मदत करते: एकीकडे ते पचन सुधारते आणि दुसरीकडे भूक कमी करते. त्यामुळे ज्यांना वजन कमी करायचे आहे त्यांच्यासाठी याचे अनेक फायदे आहेत. कोरड्या आल्याचे एक मोठे वैशिष्ट्य म्हणजे ते वजन कमी करण्यात खूप प्रभावी ठरते. कोरड्या आल्याच्या पावडरपासून बनवलेला चहा वजन कमी करण्यासाठी उपयुक्त ठरतो. एक कप गरम पाण्यात अर्धा चमचा सुंठ मिसळा. ते चांगले मिसळा आणि दररोज सेवन करा. हे वजन कमी करण्यास उपयुक्त आहे. जर तुम्हाला ते खूप मसालेदार वाटत असेल तर तुम्ही ते गोड करण्यासाठी थोड्या प्रमाणात मध देखील वापरू शकता. कोरडे आले, चिमूटभर हिंग आणि काळे मीठ गरम पाण्यात मिसळून सेवन केल्यास लठ्ठपणा कमी होण्यास मदत होते. याशिवाय कोरड्या आल्यामध्ये अर्धा चमचा सेलेरी आणि लिंबाचे दोन-तीन थेंब मिसळा. त्याची जाडसर पेस्ट बनवून कुठेतरी सावलीत ठेवा. लठ्ठपणा कमी करण्यासाठी दररोज सकाळी आणि संध्याकाळी मीठ मिसळून सेवन करा.

रोगप्रतिकारशक्ती वाढवते: सेवन केल्याने रोगप्रतिकारशक्ती वाढते, ज्यामुळे विविध संक्रमणांपासून आपले संरक्षण होतं.

चेहऱ्याला टोनर: कोरडे आले तुमच्या चेहऱ्याला हायड्रेट करण्यासाठी आणि तरुण ठेवण्यासाठी खूप फायदेशीर आहे. हे टोनर म्हणून वापरले जाऊ शकते. दोन चमचे सुंठ चार कप पाण्यात उकळून घ्या. पाणी अर्धे उकळेपर्यंत ते गरम करा. ते थंड होऊ द्या आणि नंतर त्यात लॅव्हेंडर आणि रोझमेरी तेलाचे काही थेंब घाला. हे सर्व एकत्र करून काचेच्या बाटलीत भरून ठेवा. फ्रीजमध्ये ठेवल्यानंतर हे टोनर वापरा. कापसाच्या मदतीने ते त्वचेवर लावा. हे त्वचेचे संरक्षण करते, अशुद्धता काढून टाकते, हायड्रेट करते आणि त्वचेला टोन करते.

पचन क्रिया सुधारण्यास होईल मदत: सुक्या आल्यामध्ये थर्मोजेनिक घटक असतात जे चरबी जाळण्यात आणि लठ्ठपणा कमी करण्यास मदत करतात. तुमच्या शरीरात साठलेली चरबी जाळण्यासाठी आणि तुमच्या चयापचयाचा दर वाढवण्यासाठी कोरडे आले वापरा. कोरडे आले कोलेस्टेरॉल आणि ट्रायग्लिसराइडची पातळी कमी करण्यास देखील मदत करते. यामुळे तुमची पचनक्रिया सुधारते आणि अपचनामुळे होणाऱ्या समस्या दूर होण्यास मदत होते.

स्वयंपाकघरात सुंठाचे उपयोग

ज्या ठिकाणी सुंठ वापरण्याची गरज आहे, अशा सर्व ठिकाणी कोरडे आले वापरता येते. हे व्हिक्टर बेकिंग, मॅरीनेशन आणि भाज्यांमध्ये वापरले जाते, जसे की:

·      जिंजर ब्रेडचा स्वाद घेण्यासाठी

·      आले कुकीज आणि आल्याचे पदार्थ बनवताना.

·      तंदूरी स्टार्टर्स मध्ये.

·      ग्रेव्ही आणि करी मसाल्यांमध्ये.

·      मसाला चहा दालचिनी, बडीशेप, वेलची, लवंग आणि कोरडे आले एकत्र करून बनवले जाते.

·      गर्भवती महिला आणि नवजात बालकांच्या मातांसाठी अन्न तयार करणे.

सारांश

सुक्या आल्याच्या पावडरला सुंठ असे म्हणतात. ताजे आले सुकल्यानंतर त्यातून काढलेली ती तीव्र वासाची पावडर आहे. ते बऱ्याच काळासाठी संग्रहित आणि ठेवता येते. आपण ते स्वयंपाक करण्यासाठी आणि बऱ्याच वर्षांपासून औषध म्हणून वापरू शकता. हजारो वर्षांपासून आयुर्वेदात कोरडे आले औषध म्हणून वापरले जात आहे. याचे कारण असे की आले आणि कोरडे आले हे अँटिऑक्सिडंट्स आणि बीटा-कॅरोटीन, कॅप्सेसिन आणि कर्क्यूमिन यांसारख्या दाहक-विरोधी रसायनांनी समृद्ध असतात.

कृपया महत्वाची सूचना आपल्यासाठी

वरील लेखातील सर्व माहिती इंटरनेटच्या माध्यमातुन विविध वेबसाईट वरून संकलित केलेली आहे. विषयाला अनुसरून हि माहिती आवश्यक ते फेरबदल करून आपणा समोर प्रस्तुत केलेली आहे. संकलनकर्ता याच्या सत्यतेची कोणतीही जवाबदारी घेत नाही तसेच यामध्ये मांडलेले मुद्दे आणि माहिती या बद्दल १००% खात्री देऊ शकत नाही. वाचकांनी वाचनाचा आनंद घ्यावा हि विनंती.