मेंदूसाठी व्यायाम | प्रत्येक दैनंदिन काम तुमच्या मेंदूमुळे शक्य झाले आहे | तुमचा मेंदू कमकुवत असल्यास तुम्हाला मानसिक आणि शारीरिक दोन्ही समस्या असू शकतात | कार्य आणि स्मरणशक्ती सुधारण्यासाठी मेंदूचे व्यायाम | मेंदू तल्लख ठेवण्यासाठी व्यायाम आणि नियमत खा 'हे' 5 पदार्थ

मेंदूसाठी व्यायाम

 

मेंदूलाचे कार्य आणि स्मरणशक्तीचे 5 व्यायाम

मेंदूसाठी व्यायामाची शक्ती कधीही कमी लेखू नका. आपण दररोज बोलतो, उचलतो, वाकतो, नाचतो, श्वास घेतो आणि इतर अनेक क्रियाकलाप करतो. तुम्हाला कसे माहित आहे? तुम्ही करत असलेले प्रत्येक दैनंदिन काम तुमच्या मेंदूमुळे शक्य झाले आहे. मग मेंदूच्या फिटनेसकडे दुर्लक्ष कसे होणार? स्त्रिया, लक्षात ठेवा की तुमचा मेंदू कमकुवत असल्यास तुम्हाला मानसिक आणि शारीरिक दोन्ही समस्या असू शकतात. त्याचे व्यवस्थापन करण्यासाठी आणि संज्ञानात्मक घट थांबवण्यासाठी हे मेंदूचे व्यायाम आवश्यक आहेत.

मेंदूची तंदुरुस्ती का आवश्यक आहे?

आपण आपल्या मेंदूच्या आरोग्याकडे दुर्लक्ष केल्यास, आपल्याला अनेक समस्या असू शकतात जसे की:

संज्ञानात्मक घट

गोष्टी शिकण्यात अडचण

चिंता आणि नैराश्याचा उच्च धोका

मेंदू समस्या सोडवण्यासाठी संघर्ष करू शकतो

ताण व्यवस्थापन कठीण होऊ शकते

लक्ष केंद्रित करण्यात अडचण

मेंदूचे स्तब्ध होणे

कार्य आणि स्मरणशक्ती सुधारण्यासाठी मेंदूचे व्यायाम

“तुमच्या हृदयासाठी चांगले असलेले व्यायाम तुमच्या मेंदूसाठीही चांगले असतात. पण याचा अर्थ असा नाही की तुम्ही व्यायामशाळेत रमले पाहिजे कारण तुम्ही तुमच्या घरी आरामात काही हालचाली करू शकता,”. जर्नल फ्रंटियर्स इन सायकियाट्रीमध्ये प्रकाशित झालेल्या अभ्यासात असे सुचवले आहे की व्यायाम केल्याने नैराश्याची लक्षणे कमी होऊ शकतात आणि मेंदूची बदलण्याची आणि सुधारण्याची क्षमता देखील वाढू शकते.

मेंदूचे 5 व्यायाम जे मेंदूचे आरोग्य वाढवतात:

1. शारीरिक हालचाली

बैठी जीवनशैली स्मृती आणि मेंदूच्या कार्यामध्ये घट होण्याशी संबंधित आहे. शारीरिक हालचालींमध्ये गुंतून, तुम्ही अशा प्रभावांची शक्यता कमी करू शकता. तुम्ही संगीत ऐकत असताना नाचू शकता, टीव्ही पाहताना चालता किंवा स्क्वॅट करता, तुमचे पाळीव प्राणी चालता, लिफ्टऐवजी पायऱ्या वापरता आणि सक्रिय राहण्यासाठी मॉर्निंग वॉकला जाऊ शकता.

2. स्क्वॅट

तुमच्या मेंदूचे आरोग्य सुधारण्यासाठी, तुम्हाला हफिंग आणि पफिंग करण्याची आणि जिममध्ये कठोर परिश्रम करण्याची आवश्यकता नाही. हे स्क्वॅट्ससह घरी केले जाऊ शकते. स्क्वॅट हे सामर्थ्य आणि स्थिरता वाढविण्यासाठी सर्वोत्तम वर्कआउट्सपैकी एक असले तरी, ते संज्ञानात्मक कार्यप्रदर्शन वाढविण्यात देखील मदत करू शकते. हे आनंदी संप्रेरकांचे उत्पादन उत्तेजित करते आणि परिणामी मेंदूच्या नवीन पेशींचा विकास होतो. परिणामी, तुम्हाला मानसिक आरोग्य समस्या येऊ शकत नाहीत.

3. एरोबिक व्यायाम

एरोबिक व्यायामामध्ये पोहणे, उडी मारणे, चालणे आणि सायकलिंग यांचा समावेश होतो. एरोबिक व्यायामामुळे मनाची वृद्धत्वाची प्रक्रिया कमी होण्यास मदत होते हे रहस्य नाही. याव्यतिरिक्त, हे वर्कआउट्स तुमचा मूड, स्मृती, रोगप्रतिकारक शक्ती, संज्ञानात्मक कार्य आणि फोकस वाढवू शकतात. ते मेंदूतील विद्यमान न्यूरोनल कनेक्शन मजबूत करू शकतात आणि तणाव-संबंधित नुकसान दुरुस्त करू शकतात.

4. नृत्य

मूड आणि मानसिक आरोग्य सुधारण्यासाठी सर्वोत्तम मेंदूच्या व्यायामांपैकी एक म्हणजे नृत्य. न्यू इंग्लंड जर्नल ऑफ मेडिसिनमध्ये प्रकाशित झालेल्या असंख्य संशोधनानुसार, नृत्यामुळे स्मृतिभ्रंशाचा धोका कमी होण्यास मदत होऊ शकते. याव्यतिरिक्त, ते ताल आणि संतुलनाशी संबंधित मेंदूच्या क्षेत्रांना उत्तेजित करते.

5. श्वासोच्छवासाचे व्यायाम

श्वासोच्छवासाच्या व्यायामाचे तुमच्या शरीरासाठी आणि मनासाठी अनेक फायदे आहेत. तुम्ही याचा वापर आराम करण्यासाठी, स्नायूंची कार्यक्षमता वाढवण्यासाठी, रक्तदाब कमी करण्यासाठी, हृदय गती नियंत्रित करण्यासाठी आणि रक्तातील ऑक्सिजनची पातळी वाढवण्यासाठी करू शकता. तुमच्या मेंदूच्या फायद्यासाठी खोल, संथ श्वास घेण्याचा सराव करा. या व्यायामाचा नियमित सराव केल्याने तुम्हाला अधिक चांगले लक्ष केंद्रित करण्यात, चांगली काम करणारी स्मरणशक्ती आणि मानसिक धुके कमी करण्यास मदत होऊ शकते.

मेंदू तल्लख ठेवण्यासाठी व्यायाम आणि नियमत खा 'हे' 5 पदार्थ

आजच्या धकाधकीच्या जीवनात शरीरासोबत मानसिक आरोग्यदेखील सांभाळणं हे एक प्रकारचं आव्हान आहे. पण तुम्हाला आजच्या शर्यतीच्या युगात तग धरून टिकून राहण्यासाठी मानसिक आरोग्याला जास्तीत जास्त सांभाळणं गरजेचं आहे. थोडक्यात काय तर, आपण जे खातो त्यातील आवश्यक पौष्टिक घटकांमुळेच मेंदूला चालना मिळत असते. त्यानेच आपली वाढ होत असते. त्याशिवाय बदलत्या काळासोबत मानसिक आरोग्य व्यवस्थित ठेवण्यासाठी आपल्या रोजच्या आहारात काही पदार्थांचा समावेश आणि काही क्रियांचा समावेश करणे गरजेचे आहे. जाणून घ्या कोणते पदार्थ आणि काय केल्यानं  मेंदूला चालना मिळेल आणि बुद्धी तल्लख होईल. हे पदार्थ नियमितपणे आहारात असतील तर मानसिक आरोग्य सुरळीत राखण्यास मदत करतील. अक्रोड आणि बदाम अक्रोड किंवा वॉलनट  हा सुकामेवा नियमितपणे खावा. एक किंवा दोन अखंड अक्रोड खाल्ले तरी पुरेसं आहे. बदाम खाऊनही स्मरणशक्ती वाढते. चार बदाम आदल्या रात्री दुधात भिजत घालावेत आणि ते दुधासह सकाळी अनशापोटी चावून खावेत. यामुळे फायदा होऊ शकतो. मासे मांसाहारी असाल तर रेड मीटपेक्षा मासे खाणं कधीही चांगलं. मासे खाणं एकंदरीत मानसिक आरोग्यासाठी चांगलं आहे. स्मरणशक्ती वाढण्यास मदत होते. रावस, बांगडा या प्रकारच्या माश्यांमध्ये ओमेगा -३  फॅटी  ऍसिडस्  भरपूर प्रमाणात असतं. त्यामुळे मेंदू तल्लख राहतो.  आठवड्यातून दोन वेळा हे मासे खाल्ल्याने अनेक मेंदूचे विकार दूर रहातात, शिवाय स्मरणशक्ती तीक्ष्ण रहाते. मेंदूचा व्यायाम आता तुम्ही म्हणाल मेंदूचा व्यायाम कसा करायचा. मेंदूला सतत चालना देण्यासाठी वेगवेगळे खेळ खेळावेत. सुडोकू, कोडी, बुद्धिबळ अशा प्रकारचे बैठे खेळ खेळावेत. कॅल्क्युलेटरचा उपयोग करण्याऐवजी स्वतः आकडेमोड करावी. याशिवाय चित्रकला, विणकाम शिकावी किंवा एखादी नवी भाषा शिकावी. मेंदू तरुण राहावा, मेंदू तल्लख राहावा, विचार चपळ राहावेत यासाठी असे मेंदूचे व्यायाम करावेत. पौष्टिक आहार पौष्टिक आहाराची व्याख्या म्हणजे रोजचं पोळी-भाजी, डाळ आणि भात एवढंच होत नाही. तर त्यामध्ये हिरव्या भाज्या, फळं, दूध, अंडी आणि ड्रायफ्रुट यांचादेखील आर्वजून समावेश झाला पाहिजे. फायबर, फॅट, खनिजं, व्हिटामिन यांनी भरपूर असलेल्या अन्न घेणे शारीरिक आणि मानसिक आरोग्यासाठी आवश्यक आहे. नियमित व्यायाम पौष्टिक आहाराला जोड हवी असते ती व्यायामाची. व्यायाम तुम्हाला आजारांपासून दूर राहण्यास मदत करतं. त्याचसोबत निरोगी जीवनशैली देतं. त्याने मेंदूला चालनाही मिळते. मानसिक आरोग्य सुरळीत राहण्यास मदत होते.

पुरेशी झोप घेणे दिवसभर दगदग केल्यावर शरीराला पुरेशी विश्रांती आणि झोपही मिळणं आवश्यक आहे. झोप व्यवस्थित नाही झाली की त्याचा परिणाम संपूर्ण दिवसावर होतो. म्हणजे चांगली झोप हा आरोग्यासाठी एक महत्त्वाचा घटक आहे. मेंदूला आवश्यक विश्रांती मिळाली की, त्याचं काम सुरळीत राहण्यास मदत होते. तज्ज्ञांच्या मते, शरीराला आवश्यक झोप किंवा विश्रांती न मिळाल्यास, आपण आवश्यक गोष्टी विसरायला लागतो. स्मरणशक्तीवर त्याचा थेट परिणाम होतो. त्याने नवीन गोष्टी लक्षात ठेवणंही अवघड होतं.

सारांश

मेंदू हा आपल्या शरीराचा सर्वात महत्वाचा भाग मानला जातो जो आपल्या संपूर्ण शरीरावर नियंत्रण ठेवतो आणि शरीराच्या अवयवांना कोणतेही काम करण्यासाठी आज्ञा देतो. अशा परिस्थितीत तुम्ही तुमच्या मनाची विशेष काळजी घेणे गरजेचे आहे. आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे तुमच्या रोजच्या काही सवयींचा तुमच्या मेंदूवर खूप वाईट परिणाम होतो. आपल्या दैनंदिन लाईफस्टाईलचा आणि वागण्याचा आपल्या मनावर खूप प्रभाव पडतो. दररोज व्यायाम केल्याने, पुरेशी झोप आणि संतुलित आहार घेतल्याने मेंदूच्या पेशींना भरपूर पोषक आणि ऑक्सिजन मिळतो.

कृपया लक्षात असू द्या

वरील लेखातील सर्व माहिती इंटरनेटच्या माध्यमातुन विविध वेबसाईट वरून संकलित केलेली आहे. विषयाला अनुसरून हि माहिती आवश्यक ते फेरबदल करून आपणा समोर प्रस्तुत केलेली आहे. संकलनकर्ता याच्या सत्यतेची कोणतीही जवाबदारी घेत नाही तसेच यामध्ये मांडलेले मुद्दे आणि माहिती या बद्दल १००% खात्री देऊ शकत नाही. वाचकांनी वाचनाचा आनंद घ्यावा हि विनंती.