खडी साखरेचे आरोग्यदायी फायदे | खडे हे ओबढधोबड आकाराचे असतात | सर्दी, जुनाट खोकला, घशातली खवखव, कफविकार, तोंडातील रोगजंतू, मानसिक ताण, तोंडाची दुर्गंधी, मूळव्याधी अशा एक ना अनेक व्याधींवर खडीसाखर उपयुक्त असते | जेवणानंतर खडीसाखरेचे काही दाणे बडीशेप सोबत खाल्ल्याने पचनास मदत होते

खडीसाखर

 

खडी साखरेचे आरोग्यदायी फायदे

खडीसाखर आपल्या प्रत्येकाच्या घरी असतेच. खडीसाखरेचे खडे हे ओबढधोबड आकाराचे असतात. तर, हल्ली व्यवस्थित क्रिस्टलच्या आकाराचे खडे देखील बाजारात मिळतात. रिफाईंड साखरेपेक्षा कमी गोड असलेली खडी साखर आपल्या आरोग्यासाठी अतिशय उत्तम असते. शिवाय आयुर्वेद शास्त्रातील अनेक औषधांमध्ये खडीसाखरेचा वापर केला जातो. सर्दी, जुनाट खोकला, घशातली खवखव, कफविकार, तोंडातील रोगजंतू, मानसिक ताण, तोंडाची दुर्गंधी, मूळव्याधी अशा एक ना अनेक व्याधींवर खडीसाखर उपयुक्त असते.

कशी बनते ‘खडी साखर’

खडीसाखर बनवण्याची पद्धत सोपी आहे. साखरेचा सुपर सॅच्युरेटेड पाक बनवून त्यात दोरा घालून गार होण्यासाठी ठेवून द्यावे. जसजसे मिश्रण गार होऊ लागते, दोऱ्याभोवती साखरेचे मोठे दगडासारखे (आकारहीन) स्फटिक तयार होऊ लागतात. ह्यालाच आपण दोऱ्याची खडीसाखर म्हणून ओळखतो. काही वेळा खडीसाखर बनवताना पाकात दूधही घातले जाते. धार्मिक विधींसाठी खडीसाखर बनवताना पाक बनवण्यासाठी नारळाचे पाणी वापरले जाते, असेही एका ठिकाणी नमूद करण्यात आले होते. हल्ली दोऱ्याचा वापर न करता बनवलेली विशिष्ट आकाराची खडीसाखरदेखील मिळते.

पचनास होते मदत

जेवणानंतर खडीसाखरेचे काही दाणे बडीशेप सोबत खाल्ल्याने पचनास मदत होते. त्यातील एन्झाईम अन्न सहज आणि लवकर पचण्यास मदत करतात. तसेच काहीही खाल्ल्यानंतर खडीसाखर आणि वेलचीचे काही दाणे खाल्ल्याने पचनक्रिया योग्य राहते. जेवणानंतर नियमितपणे खडीसाखर खाल्ल्याने केवळ पचन सुधारतेच असे नाही तर अॅसिडिटी, आंबट ढेकर येणे आणि पोटात जळजळ यासारख्या समस्यांपासून बचाव होतो.

मुलांच्या मानसिक विकासासाठी फायदेशीर

आयुर्वेदात खडीसाखरेला मेंदूच्या आरोग्यासाठी औषध मानले जाते. हे केवळ मानसिक तणाव दूर करत नाही तर स्मरणशक्ती सुधारण्यासाठी देखील खूप उपयुक्त आहे. या गुणांमुळे मुलांच्या मानसिक विकासासाठी खडीसाखर खूप चांगली आहे. मुलांना नियमितपणे खडीसाखर देण्यासाठी खडीसाखर, बदाम आणि केशर एकत्र बारीक करून पावडर बनवा. ते रोज दुधात मिसळून मुलांना द्या.

नाकातून रक्तस्त्राव पासून आराम

अति उष्णतेमुळे अनेकांना नाकातून रक्तस्त्राव होतो. जेव्हा शरीराचे तापमान अचानक वाढते आणि त्यामुळे रक्तवाहिनी फुटते तेव्हा असे होते. खडीसाखर या समस्येपासूनही खूप आराम देते. वास्तविक खडीसाखर एक नैसर्गिक शीतलक आहे, तिच्या थंड प्रभावामुळे शरीरावरील उष्णतेचा प्रभाव कमी होतो. यामुळे नाकातून रक्तस्त्राव होण्यासाठी साखरेचे पाणी खूप फायदेशीर आहे.

शरीर थंड होण्यास मदत होते

शरीराला आतून थंड करण्याची क्षमता खडीसाखरमध्ये आहे. उन्हाळ्यात, शरीराच्या वरच्या भागावरच नव्हे तर आतून देखील खूप उष्णता आणि जळजळ जाणवते. अशा परिस्थितीत खडीसाखरेसोबत पाणी प्यायल्याने खूप आराम मिळतो. उन्हाळ्यात घराबाहेर पडण्यापूर्वी आणि बाहेरून आल्यानंतर खडीसाखरेचे पाणी प्यायल्याने शरीर ताजेतवाने तर होतेच, शिवाय आतून थंडावाही जाणवतो. उन्हाळ्यात बाहेर जाताना पाण्याची बाटली सोबत ठेवा आणि त्यात खडीसाखरेचे तुकडे टाका आणि हे पाणी प्यायल्याने शरीरातील इलेक्ट्रोलाइट संतुलन राखले जाईल.

शरीरातील हिमोग्लोबिनची पातळी वाढते.

जेव्हा शरीरात रक्त किंवा हिमोग्लोबिनची कमतरता असते तेव्हा त्या स्थितीला ॲनिमिया म्हणतात. ही एक अतिशय गंभीर समस्या आहे जी मुख्यतः स्त्रियांमध्ये आढळते आणि बऱ्याचदा अनेक मोठ्या आरोग्य समस्यांचे कारण बनते. आयुर्वेदात, खडीसाखर अॅनिमियावर उपचार करण्यासाठी वापरल्या जाणाऱ्या औषधात वापरली जाते. यावरून हे सिद्ध होते की खडीसाखर शरीरातील रक्त पातळी वाढवण्यास मदत करते. शिवाय शरीरातील रक्ताभिसरणही व्यवस्थित ठेवते.

झटपट ऊर्जा देते

खडीसाखर हे खरं तर साखरेचे एक अपरिष्कृत रूप आहे आणि या कारणास्तव त्यात साखरेसारखे सुक्रोज देखील चांगले असते. आणि शरीरात त्वरित ऊर्जा निर्माण करण्यासाठी सुक्रोज खूप उपयुक्त आहे. खरं तर, थकवा आणि अशक्तपणाचे एक प्रमुख कारण म्हणजे शरीरातील रक्तातील साखरेची पातळी अचानक कमी होणे. असे झाल्यास ताबडतोब खडीसाखरेचे 1-2 तुकडे खा किंवा पाण्यात विरघळल्यानंतर ते प्या, तुम्हाला लगेच शरीरात ऊर्जा जाणवेल.

लूज मोशनपासून आराम

खडीसाखर आणि धणे पावडर सम प्रमाणात घेऊन दिवसातून तीन वेळा पाण्यासोबत सेवन करा, लवकरच तुम्हाला लूज मोशनपासून आराम मिळेल. याशिवाय मोठ्या वेलचीच्या काही बिया खडीसाखरेसोबत चघळल्यानंतर लूज मोशनमध्ये आराम मिळतो.

खडी साखरेत आपल्या घरातील नियमित वापराच्या साखरेप्रमाणे हानिकारक घटक नसतात. रिफाईंड साखरेपेक्षा खडीसाखर नक्कीच गुणकारी आहे. मात्र खडीसाखर प्रमाणातच खावी. रिफाईंड साखर आरोग्यासाठी मुळीच हितकारक नाही. मात्र प्रमाणात घेतल्यास खडीसाखर शरीर आणि आरोग्यासाठी उत्तम असू शकते.

खडीसाखरेचे फायदे

– खोकला सुरू झाल्यावर तोंडात खडीसाखरेचा तुकडा ठेवा. ज्यामुळे तुमचा खोकला थोडावेळ थांबेल. खडीसाखर चावून खाऊ नका. खडीसाखर फक्त तोंडात ठेवा. ज्यामुळे तुमचं घशाचं इनफेक्शन कमी होईल.

– जर तुम्हाला अशक्तपणा आला असेल तर दूधामधून खडीसाखर घेतल्याचा नक्कीच चांगला फायदा होईल. अशक्त लोकांनी नेहमी त्यांच्याजवळ खडीसाखर ठेवावी. ज्यामुळे जेव्हा अचानक थकवा जाणवेल तेव्हा खडीसाखर तोंडात ठेवावी.

– जेवणानंतर बडीसोप आणि खडीसाखर खाण्याची पद्धत आहे. कारण त्यामुळे तुमची पचनसंस्था मजबूत होते.

– जेवणानंतर अथवा दोन जेवणाच्या मध्ये जर तुम्ही खडीसाखरेचे पाणी प्यायले तर तुम्हाला दृष्टीदोष कमी होतात. शिवाय मोतीबिंदूपासून तुमचा बचाव होतो.

– खडी साखर तुमच्या मेंदूला आराम देण्यासाठी आणि मानसिक थकवा घालवण्यासाठी फायदेशीर आहे. यासाठी दररोज खडीसाखर आणि अक्रोडाची पावडर दूधातून घ्या. ज्यामुळे तुम्हाला  मानसिक शांतता मिळेल ज्यामुळे दिवसभर फ्रेश वाटेल.

खोकला आणि सर्दी बरी करण्यासाठी उपयुक्त

खोकला, सर्दी आणि घसा खवखवणे यांवरही खडीसाखर खूप फायदेशीर आहे. घसा खवखवल्यास तुरटीचा छोटा तुकडा पाण्यात टाका. थोड्या वेळाने या पाण्याने गुळण्या करा. याशिवाय खडीसाखर आणि काळी मिरी एकत्र बारीक करून पावडर बनवा आणि एक चमचा कोमट तुपात मिसळून पेस्ट बनवा आणि त्याचे सेवन करा. रात्री झोपण्यापूर्वी ते घ्या आणि त्यानंतर पाणी पिऊ नका. यामुळे सर्दी-खोकलामध्ये आराम मिळेल. जर तुम्हाला कोरडा खोकला होत असेल तर साखरेचा तुकडा तोंडात ठेवा आणि तो चोखत राहा, खोकल्यापासून आराम मिळेल. आयुर्वेदात खडीसाखरेचे फायदेशीर गुणधर्म सांगितले आहेत. खडीसाखर थेट खाण्याव्यतिरिक्त अनेक गोष्टींमध्ये मिसळूनही खाल्ली जाते. त्यामुळे त्याचे फायदे दुप्पट होतात. आयुर्वेदानुसार या गोष्टींमध्ये खडीसाखर मिसळून खाणे शरीरासाठी फायदेशीर आहे.

सुंठ आणि खडीसाखर

आयुर्वेदात खडीसाखर सोबत काही गोष्टी मिसळून खाल्ल्याने शरीरातील समस्या आणि रोगांशी लढण्यास मदत होते, असे सांगितले आहे. कोरडे आले म्हणजेच सुंठ मिसळून खडीसाखर खाण्याचे अनेक फायदे आहेत.

- रोगप्रतिकार शक्ती वाढते

- भूक न लागण्याची समस्या दूर होते

- पचनशक्ती मजबूत होते

- सर्दी-खोकल्यापासून आराम मिळतो

- खोकला आणि कफ यापासून आराम मिळतो.

खडीसाखरेसोबत आवळा

जर तुम्ही केस गळण्याच्या समस्येने त्रस्त असाल तर आवळा पावडर आणि देशी तूप खडीसाखर सोबत सम प्रमाणात मिसळून खाल्ल्याने केसांच्या सर्व समस्यांपासून आराम मिळतो.

डोळ्यांसाठी त्रिफळा आणि खडीसाखर

त्रिफळा चूर्णला आयुर्वेदात अतिशय प्रभावी औषध म्हणून वर्णन केले आहे. हे खाल्ल्याने शरीराच्या अनेक समस्यांपासून आराम मिळतो. त्रिफळा चूर्ण, खडीसाखर आणि देशी तूप समप्रमाणात मिसळून सेवन केल्यास कमजोर दृष्टी चांगली होते.

बडीशेप आणि खडीसाखर

बडीशेप आणि खडीसाखर एकत्र कशी खायची हे जवळजवळ प्रत्येकालाच माहीत आहे. या दोघांचे मिश्रण खाल्ल्याने अन्न पचण्यास सोपे जाते.

सारांश

खडीसाखरेला आयुर्वेदात औषधाचा दर्जा आहे आणि ती विविध गुणांची खाण आहे. आरोग्याशी संबंधित अनेक समस्यांपासून सुटका मिळवण्यासाठी ती खूप उपयुक्त आहे. आयुर्वेदात खडीसाखर म्हणजेच रॉक शुगर हे औषधांचा खजिना म्हणून वर्णन केले आहे. यासोबत काही गोष्टी मिसळून खाल्ल्याने शरीरातील आजारांपासून आराम मिळतो. तोंडाच्या फोडांपासून आराम देते. तोंडाचे व्रण बरे करण्यासाठी खडीसाखर खूप प्रभावी आहे. अनेकदा तोंडात अल्सर होण्याचे कारण अपचन किंवा पोटात उष्णता असते. त्यावर साखरेची मिठाई बऱ्याच प्रमाणात आराम देते आणि तोंडाचे व्रण बरे करते. एक चमचा बडीशेप आणि अर्धा चमचा खडीसाखर अर्धा ग्लास पाण्यात रात्रभर भिजत ठेवा. हे पाणी सकाळी रिकाम्या पोटी प्या. या पाण्यासोबत उरलेली बडीशेप बारीक करून फोडांवर लावल्यानेही खूप आराम मिळतो.

कृपया लक्षात असू द्या

वरील लेखातील सर्व माहिती इंटरनेटच्या माध्यमातुन विविध वेबसाईट वरून संकलित केलेली आहे. विषयाला अनुसरून हि माहिती आवश्यक ते फेरबदल करून आपणा समोर प्रस्तुत केलेली आहे. संकलनकर्ता याच्या सत्यतेची कोणतीही जवाबदारी घेत नाही तसेच यामध्ये मांडलेले मुद्दे आणि माहिती या बद्दल १००% खात्री देऊ शकत नाही. वाचकांनी वाचनाचा आनंद घ्यावा हि विनंती.