सर्वात वेगवान फास्ट फूड वडापाव | महाराष्ट्रातील प्रसिद्ध वडा पाव अनेकांचे पोट भरतो | वडा पाव हे लोकांच्या उपजीविकेचे अन्न आहे | वडापावचा जन्म १९६६ मध्ये दादर स्टेशनच्या बाहेर अशोक वैद्य यांच्या फूड ट्रकमध्ये झाला होता | शिवसेनेने वडापावला राजकीय पातळीवर ब्रँड केले | जैन वडा पाव | चिकन वडा पाव

वडापाव

 

सर्वात वेगवान फास्ट फूड वडापाव

महाराष्ट्रातील प्रसिद्ध वडा पाव अनेकांचे पोट भरतो. काहींचा तर सकाळचा नाश्ता ते रात्रीचे जेवण हा वडापावच असतो. मुंबईत येणारे लोक आवर्जून वडा पावची चव चाखतात. असंही म्हटलं जातं की वडापाव कधी कोणाला उपाशी झोपू देत नाही. ज्यांची आर्थिक स्थिती कमकुवत आहे तो वडापाव तरी निश्चित खाऊ शकतो. मुंबईत रस्त्यावरच्या गाडी पासून ते रेस्टॉरंटमध्ये तुम्हाला वडा पाव सर्वत्र मिळेल. वडा पावाची किंमत १० रुपयांपासून ते ८० ते १००० रुपयांपर्यंत आहे. जेव्हा वडापाव सुरु झाला तेव्हा त्याची किंमत अगदी १० रुपयांपेक्षाही कमी होती.

वडापावचा जन्म कसा झाला?

आज तुम्हाला मुंबईत दिवसा किंवा रात्री कधीही वडा पाव खायला मिळेल. वडा पाव सुरू झाला तेव्हा ६ ते ७ तास उपलब्ध असायचा. दुपारी २ ते संध्याकाळी ६ या वेळेत गाडीवर विक्री केली जात असे. पूर्वी ते फक्त मुंबईत काही ठिकाणी उपलब्ध होते. आज मुंबई असो किंवा भारतातील इतर कोणतेही शहर, तुम्हाला वडा पाव मिळेल. एवढेच नाही तर परदेशात वडा पाव मिळतो. हे जाणून तुम्हाला नक्कीच आश्चर्य वाटले असेल. वडा पाव हे लोकांच्या उपजीविकेचे अन्न आहे. वडापावचा जन्म १९६६ मध्ये दादर स्टेशनच्या बाहेर अशोक वैद्य यांच्या फूड ट्रकमध्ये झाला होता. सुधाकर म्हात्रे यांचा वडापावही दादरमध्ये सुरू झाल्याचे लोक सांगतात. पूर्वी बटाट्याची भाजी आणि पोळी खाण्याऐवजी बेसनाच्या पिठात बटाट्याची भाजी तळून वडा बनवायला सुरुवात केली.

वडा पावाचा इतिहास

जेव्हा १९७० ते १९८० च्या दशकात मुंबईत कंपन्या बंद पडू लागल्या. मग तो मजुरांच्या उदरनिर्वाहाचा पदार्थ बनला. ठिकठिकाणी गल्लीबोळात हळूहळू वडा पावाच्या गाड्या आणि लोकांनी बाळासाहेब ठाकरे यांना पाठिंबा दिला. मराठी माणसाने व्यवसायात उतरावे असे त्यांचे मत होते. त्यामुळे वडापावचा छोटासा व्यवसाय सुरू झाला. त्याचवेळी शिवसेनेने दक्षिण भारतीयांच्या विरोधात भूमिका घेतल्याने शिवसेनेने मुंबईतील दादर, माटुंगा यांसारख्या भागातील उडपी हॉटेल्समध्ये दाक्षिणात्य खाद्यपदार्थांचा निषेध करण्यासाठी वडापावचा प्रचार सुरू केला. उडपी ऐवजी वडापाव खायला सुरुवात केली. शिवसेनेने वडापावला राजकीय पातळीवर ब्रँड केले. अशा प्रकारे शिव वडापावचा जन्म झाला.

वडा पाव रेसिपी

घटक

सारणाकरिता साहित्य

4 मोठे बटाटे उकडून कुस्करून घेतलेले

1 मोठा कांदा बारीक चिरलेला

दहा-बारा कडीपत्त्याची पाने

हिरव्या मिरच्या

1 चमचा आले-लसूण पेस्ट

1 चमचा धने

1 चमचा बडीशेप

1/4 वाटी कोथिंबीर

1/4 चमचा हळद

3 चमचे तेल

चवीनुसार मीठ

कोटिंग करिता साहित्य

2 वाट्या बेसन

1/4 चमचा हळद

3 ते चार कढीपत्त्याची पाने बारीक कापून घेतलेली

थोडी कोथिंबीर

1 चमचा तिखट

3 चमचे कडकडीत तेलाचे मोहन

चवीनुसार मीठ

तळण्याकरता तेल

चटणी करिता साहित्य

1/4 वाटी शेंगदाणे

1 चमचा पांढरे तीळ

2 चमचा खोबऱ्याचा कीस

10 ते बारा लसूण पाकळ्या

1 चमचा लाल तिखट

चवीनुसार मीठ

6 लादी पाव

कुकिंग सूचना

सर्वप्रथम मिरची, कडीपत्ता, बडीशेप धणे मिक्सर मधून जाडसर वाटून घ्या. आता एका कढईत तीन चमचे तेल घ्या. तेल गरम झाले कि सर्वप्रथम त्यात कांदा घाला.

कांदा दोन-तीन मिनिटे परतून झाला की, त्यात आलं लसूण पेस्ट नंतर मिक्सरमधून काढलेला जाडसर वाटण घालून दोन मिनिटं पर्यंत शिजवून घ्या. आता त्यात हळद, मीठ आणि कुस्करून घेतलेले बटाटे घालून छान परतून घ्या.

आता त्यात कोथिंबीर घालून दोन मिनिटं पर्यंत शिजवून घ्या. तयार सारण एका बाऊलमध्ये काढून थंड होऊ द्या. सारण थंड झाले की त्याचे छोटे छोटे गोळे तयार करा. आता एका वाटी मध्ये दोन वाट्या बेसन आणि खालील सगळे साहित्य घाला.

थोडे थोडे पाणी घालून त्याचं जाडसर बॅटर तयार करून घ्या बॅटर जास्त जाड नको आणि पातळ ही नको. आता तयार सारणाचे गोळे त्या बॅटरमध्ये बुडवून गरम गरम तेलातून तळून घ्या.

आता चटणी साठी लागणारे सगळे साहित्य क्रमाक्रमाने मंद आचेवर एक मिनिटे भाजून घ्या. आता शेंगदाण्याची साल काढून सगळे साहित्य मिक्सर मधून जाडसर वाटून घ्या.

आता पाव घेऊन त्यावर तयार चटणी पसरवून घ्या. तयार वडा पावावर ठेवून सर्व करा.

जैन वडा पाव

जैन वडा पाव हा लोकप्रिय वडा पाव रेसिपीचा एक प्रकार आहे जो कच्च्या केळीचा मुख्य घटक म्हणून वापरून बनवला जातो.

साहित्य

8 पाव

4 कच्ची केळी, उकडलेली आणि सोललेली

7-8 हिरव्या मिरच्या, ठेचून किंवा बारीक चिरून

2-3 टेबलस्पून कोथिंबीर

1 टीस्पून लिंबाचा रस

½ टीस्पून हिंग (हिंग)

चवीनुसार मीठ

तळण्यासाठी तेल

पिठात साठी

1 कप बेसन (बेसन)

½ कप पाणी

¼ टीस्पून कॅरम (अजवाईन)

चवीनुसार मीठ

¼ टीस्पून हिंग (हिंग)

¼ टीस्पून हळद पावडर

1 टेबलस्पून गरम तेल

तळलेल्या हिरव्या मिरच्यांसाठी

8-10 हिरव्या मिरच्या

शिंपडण्यासाठी मीठ

कृती: भरण्यासाठी उकडलेले केळे मॅशर वापरून मॅश करा.

त्यात हिरव्या मिरच्या, कोथिंबीर, हिंग, लिंबाचा रस आणि मीठ घाला. सर्वकाही एकत्र मिसळा. या मिश्रणाचे लिंबाच्या आकाराचे गोळे करून बाजूला ठेवा.

पिठात साठी एका भांड्यात बेसन घेऊन त्यात हळद, अजवाईन आणि मीठ टाका. थोडं थोडं पाणी घाला आणि गुळगुळीत ढेकूण मुक्त पिठात फेटा. पीठ बाजूला ठेवा.

वडा तळण्यासाठी एका खोल पॅनमध्ये मध्यम आचेवर तेल गरम करा.

तयार पीठ घ्या, त्यात एक चमचा गरम तेल घाला आणि चांगले फेटून घ्या.

केळीचे तयार केलेले गोळे पिठात बुडवून सर्व बाजूंनी कोट करा आणि नंतर गरम तेलात टाका. आपण प्रत्येक बॅचमध्ये 3-4 वडे टाकू शकता (पॅनच्या आकारावर अवलंबून).

मध्यम आचेवर सर्व बाजूंनी सोनेरी तपकिरी होईपर्यंत तळा.

त्यांना शोषक ऊतकांवर काढून टाका. सर्व वडे सारखे तळून बाजूला ठेवा.

हिरव्या मिरच्या चिरून घ्या.

त्याच तेलात चिरलेल्या हिरव्या मिरच्या तळून घ्या. ते शोषक टिश्यूवर काढा आणि त्यावर मीठ शिंपडा. (मिरच्या तळताना काळजी घ्या, तेल फुटू शकते)

वडा पाव एकत्र करण्यासाठी

पावाचे दोन भाग न करता मध्यभागी चिरा.

लाल मिरचीची चटणी दोन्ही बाजूंनी लावावी.

तळलेले वडे मध्यभागी ठेवा.

तळलेल्या हिरव्या मिरच्या, हिरवी चटणी आणि इमली चटणीसोबत गरमागरम सर्व्ह करा.

टीप: लाल मिरचीची चटणी- कोरडी लाल मिरची तासभर पाण्यात भिजत ठेवा, भिजवलेली तिखट ग्राइंडरमध्ये थोडे मीठ, जिरे आणि लिंबू घालून बारीक वाटून घ्या. आपल्या चवीनुसार मसालेदारपणा समायोजित करा.

लाल मिरचीच्या चटणीसोबत पावावर इमली चटणीही पसरवू शकता.

चिकन वड़ा पाव

रेसिपी

चिकन वडा पावाचे साहित्य: २ वाट्या चिकन किसलेले १ वाटी बेसन १ चमचा मोहरी ५-६ कढीपत्ता, बारीक चिरलेली १ चमचा आले-लसूण पेस्ट १ चमचा चिरलेली हिरवी मिरची १ चिमूटभर हिंग चवीनुसार मीठ १/२ चमचा लाल मिरची पावडर 1 टीस्पून धने पावडर

चिकन वडा पाव कृती:

१.कढईत तेल गरम करून त्यात मोहरी, कढीपत्ता, हिंग, चिरलेली हिरवी मिरची, थोडी धनेपूड, तिखट, मीठ आणि आले-लसूण टाका.

२.आले-लसूण मऊ होईपर्यंत शिजवा. कच्चा वास जाऊ नये. पाणी वापरू नका, थोडे कोरडे शिजवण्याचा प्रयत्न करा.

3. एका भांड्यात कच्च्या चिरलेल्या चिकनमध्ये, हा शिजवलेला मसाला आणि चवीनुसार मीठ घालून चांगले मॅश करा.

4. चांगले मॅश झाल्यावर मध्यम आकाराचे गोळे करा.

5. आता दुसऱ्या बॉलमध्ये बेसन, धनेपूड, तिखट, हळद, चवीनुसार थोडे मीठ आणि पाणी एकत्र करून अर्ध-द्रव द्रावण तयार करा.

6. चिकन बॉल्स बनवा. बुडवा. या पिठात, एकदा चांगले कोट करा आणि नंतर सोनेरी तपकिरी होईपर्यंत तळा.

७. पाव अर्धा कापून घ्या, पुदिन्याची चटणी आणि कोरडी लसूण चटणी पसरवा, वडा मध्यभागी ठेवा आणि सर्व्ह करा.

रेसिपी नोट: ताजे चिकन किसलेले लक्षात ठेवा, जर कच्चा चिकन वापरा. तुम्ही चिकन जास्त शिजवले, ते नीट बांधणार नाही आणि तुमचे वडे चांगले निघणार नाहीत.

सारांश

झटपट तयार होणारा वडापाव आवडणाऱ्यांची कमी नाही. मुंबईतील प्रसिद्ध स्ट्रीट फूड आता अनेक राज्यांमध्ये सहज उपलब्ध आहे. तयार करायला अतिशय सोपा, वडा पाव चवीच्या बाबतीत इतर कोणत्याही फराळापेक्षा कमी नाही. जर तुम्हाला दिवसभरात थोडी भूक लागत असेल आणि थोड्याच वेळात काहीतरी चवदार शिजवायचे असेल तर तुम्ही वडा पावाची रेसिपी करून पाहू शकता. स्ट्रीट फूड म्हणून प्रसिद्ध मुंबईचा वडापाव चाखायचा असेल तर तीच चव तुम्ही घरच्या घरीही मिळवू शकता. वडा पाव बनवायला सोपा आहे आणि खास प्रसंगी फराळ म्हणूनही ठेवता येतो. घरी लहान मुलांसाठी पार्टी आयोजित केली असेल तर त्यात वडा पावाचा समावेश डिश म्हणून करता येईल.

कृपया लक्षात असू द्या

वरील लेखातील सर्व माहिती इंटरनेटच्या माध्यमातुन विविध वेबसाईट वरून संकलित केलेली आहे. विषयाला अनुसरून हि माहिती आवश्यक ते फेरबदल करून आपणा समोर प्रस्तुत केलेली आहे. संकलनकर्ता याच्या सत्यतेची कोणतीही जवाबदारी घेत नाही तसेच यामध्ये मांडलेले मुद्दे आणि माहिती या बद्दल १००% खात्री देऊ शकत नाही. वाचकांनी वाचनाचा आनंद घ्यावा हि विनंती.