जंतुनाशक रंगबंधक तुरटी | तुरटी गढूळ पाण्यावर रामबाण | भारतातील सौराष्ट्र प्रदेशात तुरटी तयार केली जाते | किरकोळ दुखापत झाल्यास, जखमेवर तुरटी लावावी | तुरटीने घामाच्या वासापासून सुटका

तुरटी

 

जंतुनाशक रंगबंधक तुरटी

सर्वसामान्यपणे गढूळ पाणी स्वच्छ करण्यासाठी तुरटीचा वापर केला जातो, हे आपण अगदी लहानपणापासून पाहतो. आधुनिक काळात अनेक प्युरिफायर बाजार उपलब्ध असले, तरी आजही बहुतांश ठिकाणी तुरटी गढूळ पाण्यावर रामबाण ठरत आहे. वैज्ञानिक संज्ञेनुसार, हायड्रेटेड पोटॅशियम ऍल्युमिनिअम सल्फेट या संयुगाला मराठीमध्ये तुरटी असे म्हणतात. बॉक्साइट तसेच ॲल्युनाइटवर प्रक्रिया करून तुरटी मिळवली जाते. तुरटीचे स्फटिक समकोन अष्टकोनाकृती असतात. भाज्या आणि फळे यांचा ताजेपणा टिकवण्यासाठी तुरटीचा उपयोग केला जातो. याशिवाय तुरटी जंतुनाशक असल्यामुळे केशकर्तनालयातही प्रामुख्याने वापर केला जातो.

तुरटी ही मानवाला किमान चार हजार वर्षांपासून माहिती असल्याचे पुरावे इजिप्तमध्ये आढळले. तसेच भारतीय गणितज्ज्ञ वराहमिहिर यांच्या लेखनात पाचव्या शतकात रंगबंधक म्हणून तुरटीचा उल्लेख केलेला आहे. प्राचीन काळापासून भारतातील सौराष्ट्र प्रदेशात तुरटी तयार केली जात आहे. तुरटीत अनेक औषधीय गुण असले, तरी तंत्र शास्त्रानुसार, तुरटीचे काही उपाय आपणासाठी लाभदायक सिद्ध होऊ शकतात. तुरटीच्या या उपायांमुळे नैराश्य, नकारात्मकता यांसह अनेक समस्यांतून आपणस मुक्ती मिळू शकते, असे सांगितले गेले आहे. तुरटीला फिटकरी असेही संबोधले जाते.

त्वचा आणि केसांसाठी तुरटी फायदेशीर: दातदुखी करते दूर, जखम भरण्यासाठी उपयुक्त; चेहऱ्यावरील डागांपासून सुटका करते. तुरटीचा वापर पाणी शुद्ध करण्यासाठी केला जातो. पण तुम्हाला माहिती आहे का, याचा उपयोग आरोग्य आणि सौंदर्यासाठीही केला जातो. तुरटीमध्ये असलेले अँटीबॅक्टेरियल गुणधर्म त्वचा आणि केसांसाठी खूप फायदेशीर मानले जातात. रोज त्वचेवर लावल्याने चेहऱ्यावर चमक येते. यामुळे चेहऱ्यावरील सुरकुत्यापासूनही आराम मिळतो. तुरटीमध्ये एस्ट्रिंजेंट आणि हेमोस्टॅटिक गुणधर्म असतात, जे जखमा भरण्यास मदत करतात.

तुरटीचे फायदे आणि तोटे

दुखापत झाल्यास लावावी तुरटी

किरकोळ दुखापत झाल्यास, जखमेवर काहीही करण्याऐवजी, प्रथम तुरटीच्या पाण्याने ती धुवा. असे केल्याने जखमेतून बाहेर येणारे रक्त थांबते. जखमेवर तुरटी पावडरही लावता येते, पण तुरटीच्या पाण्याने जखम स्वच्छ करणे हा एक चांगला उपाय आहे.

अनेक आरोग्य समस्यांवर उपचार करण्यासाठी तुरटीचा वापर केला जाऊ शकतो. केस, टाळू, संसर्ग, दात आणि इतर समस्या दूर करण्यासाठी तुरटी प्रभावी ठरू शकते. किरकोळ समस्या दूर करण्यासाठी तुम्ही तुरटीचाही वापर करू शकता. पण लक्षात ठेवा की तुरटी हा कोणत्याही आजारावर पूर्ण इलाज नाही. कोणतीही समस्या असल्यास, डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.

घामाच्या वासापासून सुटका

अंगावर असलेला मळ आणि घामाची दुर्गंधी दूर करण्यासाठी तुरटीच्या पाण्याने आंघोळ करणे खूप चांगले असते. ज्यांना खूप घाम येतो त्यांच्यासाठी तुरटी फायदेशीर. त्या लोकांनी आंघोळ करताना बादलीत तुरटी टाकून त्या पाण्याने आंघोळ करावी. यामुळे घामाची समस्या दूर होते.

दातदुखीवर फायदेशीर

जायफळ हे दातदुखीसाठी फायदेशीर आहे. यासाठी काजू आणि तुरटीचे पाणी तयार करावे. हे पाणी माउथवॉश म्हणून वापरा. जायफळ बारीक करूनही तुम्ही मंजन बनवू शकता. जर्दाळूने रोज ब्रश केल्याने श्वासाची दुर्गंधी आणि वेदना दूर होतात. जायफळ आणि तुरटीचे पाणी तोंडाच्या किंवा जिभेच्या अल्सरवर देखील उपचार करू शकते. यासाठी तुम्ही जायफळ हळू हळू चावू शकता. तोंडात गंभीर व्रण असल्यास डॉक्टरांचा सल्ला घेणे चांगले.

पुरळांपासून सुटका

मुरुमांपासून सुटका मिळवण्यासाठी तुरटीचा वापर केला जाऊ शकतो. यासाठी तुरटी आणि तुरटीचे पाणी मुरुमांवर लावू शकता. वास्तविक, जायफळ तुरट म्हणून काम करते आणि त्वचेचे अतिरिक्त ऑईल कमी करते. यामुळे चेहऱ्यावरील फोड कमी होतात, तसेच मुरुमांपासून सुटका मिळते.

यूरिनचे इन्फेक्शन कमी करते

यूटीआय म्हणजे युरिनरी ट्रॅक्ट इन्फेक्शन ही एक सामान्य समस्या आहे. योनीमध्ये खाज सुटणे, जळजळ होणे ही यूटीआय ची लक्षणे आहेत. यूटीआय वर उपचार करण्यासाठी तुरटी फायदेशीर आहे. यासाठी जायफळ आणि तुरटी गरम पाण्यात चांगले उकळून घ्या. या पाण्याने प्रायव्हेट पार्ट स्वच्छ करा. यामुळे संसर्ग दूर होण्यास आणि योनिमार्गाची स्वच्छता राखण्यास मदत होईल.

ताप, खोकला आणि दम्यासाठी तुरटी फायदेशीर

तुरटीने खोकला, ताप यांसारख्या समस्या दूर होतात. कोरडा खोकला असेल किंवा खोकताना खूप कफ येत असेल तर दोन्ही स्थितीत तुरटीचा वापर फायदेशीर ठरतो. तुम्ही तुरटीच्या पाण्याने गार्गल करू शकता. तुरटीवर मध चाटल्याने खोकल्यापासून आराम मिळेल. तुरटीचे चूर्ण बनवून मधासोबत घ्यावे.

याशिवाय तुरटी तापावरही गुणकारी आहे. ताप आल्यास तुरटीच्या पाण्याने आंघोळ केल्याने ताप बरा होतो. चिमूटभर तुरटी पावडर घेऊन त्यात सुंठ घालून हे मिश्रण बताशेसोबत खावे. हा उपाय दिवसातून दोनदा केल्याने शरीराचे तापमान हळूहळू कमी होते. दम्याच्या रुग्णांना खोकला असल्यास अर्धा ग्रॅम तुरटी मधात मिसळून खावी. घशात जमा झालेला कफ अनेक रोगांचे कारण बनू शकतो. घशातील कफ साफ करण्यासाठी तुरटीचा वापर केला जाऊ शकतो. कफ दूर करण्यासाठी तुरटी मधात मिसळता येते.

टाळूच्या समस्या दूर करा

टाळूशी संबंधित समस्या असल्यास त्यामध्ये तुरटीचा वापर केला जातो. तुरटीमुळे डोक्यातील उवा आणि घाण दूर होण्यास मदत होते. यासाठी तुरटीच्या पाण्याने केस आणि टाळू स्वच्छ करू शकता. तुरटीचे पाणी कोंडा, खाज आणि जळजळ हे देखील बरे करते.

दाढी केल्यावर का लावतात तुरटी?

तुरटीमध्ये अँटी-बॅक्टेरियल तत्व असते, जे बॅक्टेरिया नष्ट करते. दाढी केल्यानंतर चेहऱ्यावर वापरल्याने संसर्ग होत नाही. दाढी करताना रक्तस्त्राव थांबवता येतो, तसेच चेहरा मुलायम होतो.

त्वचेसाठी फायदेशीर- जर तुम्ही त्वचेच्या आजाराने त्रस्त असाल तर रोज तुरटीच्या पाण्याने त्वचा स्वच्छ करा.

टॉन्सिलपासून आराम- टॉन्सिलमध्ये दुखत असल्यास चिमूटभर तुरटी आणि मीठ टाकून कोमट पाण्यात घ्या. यामुळे टॉन्सिलच्या दुखण्यापासून आराम मिळेल.

रक्तस्त्राव थांबवण्यास करते मदत- दाढी करताना लागल्यावर रक्त येऊ लागले तर तुरटी लगेच त्वचेवर चोळा. यामुळे रक्तस्त्राव थांबेल.

कॉलरापासून आराम- कॉलरा झाल्यास तुरटीचे चूर्ण पाण्यात मिसळून प्यावे. त्यामुळे कॉलरा रुग्ण बरे होतात.

जायफळ आणि तुरटीचे फायदे

तुरटी सहसा पाण्याचे रेणू, ऍल्युमिनिअम आणि सल्फेट यांनी बनलेली असते. तुरटी गंधहीन आणि रंगहीन असते. त्यात तुरट आणि आम्ल चव आहे. तुरटी सामान्यतः पांढऱ्या आणि लाल रंगात आढळते. तुरटी पाण्यात जास्त विरघळते. हे औषधी गुणधर्मांनी समृद्ध आहे. यात बॅक्टेरियाविरोधी, लठ्ठपणाविरोधी, दाहक-विरोधी, कोंडाविरोधी गुणधर्म आहेत.

तुरटीपासून नुकसान

·      पोटॅशियम तुरटी म्हणजेच तुरटीमुळे त्वचा कमकुवत होते.

·      स्पर्मवर परिणाम होतो.

·      कर्करोग आणि अल्झायमरचा धोका असू शकतो.

·      पेशींचा धोका वाढतो.

·      त्वचेवर पुरळ येणे, लाल होणे ही समस्या वाढू शकते.

·      नाक आणि घशात जळजळ, फुफ्फुसांवर परिणाम होतो.

·      डोळ्यांवर वाईट परिणाम होऊ शकतो.

सारांश

अनेक आरोग्य समस्यांवर उपचार करण्यासाठी तुरटीचा वापर केला जाऊ शकतो. केस, टाळू, संसर्ग, दात आणि इतर समस्या दूर करण्यासाठी तुरटी प्रभावी ठरू शकते. किरकोळ समस्या दूर करण्यासाठी तुम्ही तुरटीचाही वापर करू शकता. पण एक लक्षात ठेवा तुरटी हा कोणत्याही आजारावर पूर्ण इलाज नाही. कोणतीही समस्या असल्यास, डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.

कृपया लक्षात असू द्या

वरील लेखातील सर्व माहिती इंटरनेटच्या माध्यमातुन विविध वेबसाईट वरून संकलित केलेली आहे. विषयाला अनुसरून हि माहिती आवश्यक ते फेरबदल करून आपणा समोर प्रस्तुत केलेली आहे. संकलनकर्ता याच्या सत्यतेची कोणतीही जवाबदारी घेत नाही तसेच यामध्ये मांडलेले मुद्दे आणि माहिती या बद्दल १००% खात्री देऊ शकत नाही. वाचकांनी वाचनाचा आनंद घ्यावा हि विनंती.