गालगुंड
गालगुंड विषाणूपासून होणारा संसर्ग
गालगुंड काय आहे?
गालगुंड ज्याला मम्प्स असे देखील म्हणतात हा पसरणाऱ्या
विषाणूपासून
होणारा
संसर्ग
आहे.
जी
लहान
मुलांमध्ये
जास्त
दिसून
येतो.
आशा
परिस्थितीत
सलायवरी
ग्रंथी
ज्या
चेहऱ्याच्या
आत
दोन्ही
बाजूला
कानाच्या
खाली
असतात
तिला
वेदनादायक
सूज
आल्यामुळे
होते.
गालगुंड
हा
एक
सहज
संसर्ग
होणारा
विषाणूजन्य
संसर्ग
आहे.
जेव्हा
एखादी
आजारी
व्यक्ती
खोकते
किंवा
शिंकते
तेव्हा
संक्रमित
व्यक्तीच्या
लाळेच्या
किंवा
श्वसनाच्या
थेंबांच्या
थेट
संपर्कात
आल्याने
तुम्हाला
संसर्ग
होऊ
शकतो.
गालगुंड
त्वरीत
पसरतात,
त्यामुळे
ते
एका
व्यक्तीपासून
दुसऱ्या
व्यक्तीमध्ये
सहज
पसरू
शकतात.
तुम्हाला
गालगुंडाचा
संसर्ग
असल्यास
डेकेअर,
शाळा,
नोकरी
किंवा
इतर
कोणत्याही
बाहेर
जाणार्या क्रियाकलाप
टाळणे
महत्वाचे
आहे.
आपण
यापुढे
रोग
इतरांना
प्रसारित
करू
शकत
नाही
हे
डॉक्टर
निर्धारित
करेपर्यंत
प्रतीक्षा
करा.
चेहऱ्यावर
सूज
येण्याआधीच
रुग्णांना
या
आजाराची
लागण
होते.
जोपर्यंत
चेहऱ्यावर
सूज
आहे,
किंवा
चेहऱ्यावर
कोणतीही
सूज
येण्याच्या
सुरुवातीपासून
नऊ
दिवसांनंतर,
तुम्ही
अजूनही
संसर्गजन्य
असाल.
याचे
मुख्य
चिन्हे
आणि
लक्षणे
काय
आहे?
विषाणूच्या
संसर्गाच्या
14 ते
25 दिवसानंतर
मम्प्सची
लक्षणे
वाढतात.
गालगुंड लक्षणे
सुजलेला, नाजूक जबडा.
डोकेदुखी.
पूंचे दुखणे सांध्याचे
दुखणे.
जबड्यामध्ये
सूज
येणे.
तोंड
कोरडे
पडणे.
भूक
कमी
होणे.
ताप.
अशक्तपणा.
वृषणांमध्ये
दुखणे
गोंधळणे.
चिडचिडेपणा.
गालगुंड हा विषाणू मूळे होतो जो पॅरामिक्सओ
विषाणू
च्या
जमतीतला
आहे.
हा
विषाणू
तोंडावाटे
किंवा
नाकावाटे
हवेच्या
कणांच्या
मार्फत
प्रवेश
करतो.
त्यामुळे
हा
हवेवाटे
पसरतो.
प्रभावित
व्यक्तीला
त्याचे
तोंड
आणि
नाक
शिंकताना
आणि
खोकताना
इतर
व्यक्तीला
संसर्ग
पसरू
नये
म्हणून
झाकून
ठेवणे
आवश्यक
आहे.
याचे निदान आणि उपचार काय आहे?
गालगुंड
निदान
गालगुंड साठी लस घेतली आहे की नाही हे लक्षात घेतले जाते.
शारीरिक तपासणी मुख्यतः गळ्याची आणि कानाची तपासणी करणे.
विषाणू आणि त्याच्या विरुद्ध अँटीबॉडीज
आहे
का
यासाठी
रक्ताची
तपासणी
करणे.
तोंडाची/लाळेच्या बोळ्याची विषाणूसाठी
तपासणी
करणे.
लघवीची चाचणी.
गालगुंड
गुंतागुंत
गालगुंड-संबंधित गुंतागुंत
असामान्य
आहे
परंतु
दुर्लक्ष
केल्यास
धोकादायक
आहे.
पॅरोटीड
ग्रंथी
मुख्यतः
गालगुंडामुळे
प्रभावित
होतात.
मेंदू
आणि
पुनरुत्पादक
अवयव
हे
शरीराचे
आणखी
दोन
भाग
आहेत
जेथे
ते
जळजळ
होऊ
शकतात.
बहुतेक गालगुंडांच्या
समस्यांमध्ये
शरीराच्या
विशिष्ट
भागांमध्ये
सूज
आणि
जळजळ
यांचा
समावेश
होतो.
मेंदूचा दाह: गालगुंड आणि इतर विषाणूजन्य
रोगांमुळे
मेंदूला
सूज
येऊ
शकते
(एंसेफलायटीस).
न्यूरोलॉजिकल
समस्या
आणि
संभाव्य
मृत्यू
यामुळे
होऊ
शकतात
एन्सेफलायटीस
मेंदू आणि पाठीच्या कण्याभोवती पडदा आणि द्रव: मेंदुज्वर
हा
एक
विकार
आहे
ज्यामध्ये
मेंदू
आणि
पाठीच्या
कण्याभोवती
पडदा
आणि
द्रवपदार्थ
गालगुंडाच्या
विषाणूने
संक्रमित
होतात
जेव्हा
ते
रक्ताभिसरणात
प्रवेश
करतात
आणि
मध्यवर्ती
मज्जासंस्थेवर
हल्ला
करतात.
स्वादुपिंड: वरच्या ओटीपोटात अस्वस्थता,
मळमळ
आणि
उलट्या
मध्ये
काही
निरीक्षण
केले
जातात
स्वादुपिंडाचा
दाह,
गालगुंडाच्या
संसर्गामुळे.
गालगुंडाच्या
इतर
गुंतागुंतांमध्ये
हे
समाविष्ट
आहे:
श्रवणशक्ती
कमी
होणे:
एक
किंवा
दोन्ही
कान
श्रवणशक्ती
कमी
होऊ
शकतात.
जरी
असामान्य
असले
तरी,
श्रवण
कमी
होणे
कधीकधी
अपरिवर्तनीय
असू
शकते.
हृदय समस्या: क्वचितच, हृदयाची स्थिती जसे अनियमित नाडी आणि हृदयाच्या
स्नायूंचे
आजार
गालगुंडाशी
जोडलेले
आहेत.
गर्भपात: गरोदरपणात
गालगुंड
होणे,
विशेषत:
सुरुवातीला,
गर्भपात
होऊ
शकतो.
गालगुंड उपचार
हा रोग विषाणू मूळे होत असल्याने अँटिबायोटिक्स
काम
करत
नाही.
जोपर्यंत
शरीराची
इम्युनिटी
विषाणूच्या
विरुद्ध
लढत
नाही
तोपर्यंत
उपचारांमध्ये
लक्षणांना
आराम
देण्यावर
भर
दिला
जातो.
गालगुंडाचे
निदान
करण्यासाठी
सामान्य
चिन्हे
आणि
लक्षणे
वापरली
जातात.
मान
आणि
खालच्या
चेहऱ्यावर
सूज
येणे
हे
गालगुंडाच्या
संसर्गास
सूचित
करते.
याव्यतिरिक्त,
काही
निदान
चाचण्या
निदानाची
पुष्टी
करू
शकतात.
द
रक्त
तपासणी
आणि
आजारी
व्यक्तीच्या
तोंडातून
घेतलेले
लाळेचे
नमुने
उपयुक्त
आहेत.
रोगाच्या
परिणामांचे
मूल्यांकन
करण्यासाठी
इमेजिंग
चाचण्या
केल्या
जाऊ
शकतात.
वैद्यकीय
व्यावसायिक
हे
देखील
करू
शकतात:
रुग्णाच्या
तापमानाची
तपासणी
करा.
चे स्थान पाहण्यासाठी
तोंडाच्या
आत
तपासा
टॉन्सल्स
निदानाची खात्री करण्यासाठी,
रक्त,
मूत्र
किंवा
लाळेचा
नमुना
गोळा
करा.
मणक्याचे CSF (सेरेब्रोस्पाइनल
फ्लुइड)
नमुने
चाचणीसाठी
घेतले
जाऊ
शकतात,
तथापि,
हे
बर्याचदा
केवळ
अत्यंत
परिस्थितीत
केले
जाते.
इतरांना संसर्ग होऊ नये म्हणून वेगळे राहणे.
तापासाठी पॅरासिटामॉल
घेणे.
सुजेसाठी आयब्यूप्रोफेन
घेणे.
सूज आली असेल तर थंड किंवा गरम पाण्याने शेकणे.
चावायला लागणारे अन्न टाळावे; पातळ अन्न घ्यावे.
जास्तीत जास्त द्रव पदार्थ घ्यावे.
गालगुंड
प्रतिबंध
मिझल्स, मम्प्स, रुबेला (एमएमआर) लस द्यावी. सीडीसी च्या अनुषंगानुसार,
सगळ्या
मुलांना
एमएमआर
लसी
चे
दोन
डोस
अवश्य
द्यावे;
पहिला
डोस
15 महिन्यांचे
असतांना
आणि
दुसरा
डोस 4-6 वर्षाचं असतांना द्यावा. जन्माच्या
28 दिवसानंतर
हे
दिले
जाते
कारण
ज्या
अँटीबॉडीज
आईकडून
बाळाकडे
जातात
त्या
बाळाचे
काही
रोगापासून
रक्षण
करतात.
लस गालगुंडापासून
संरक्षण
करू
शकते.
गोवर,
गालगुंड
आणि
रुबेला
(MMR) लसीकरण
हे
लसीचे
नाव
आहे
आणि
ती
कोणत्याही
वयोगटात
दिली
जाऊ
शकते.
परंतु
हे
सहसा
9 ते
15 महिने
वयोगटातील
नवजात
बालकांना
आणि
5 वर्षांपर्यंत
बूस्टर
डोस
दिले
जाते.
लसीच्या प्रभावीतेसाठी
दोन
डोस
आवश्यक
आहेत.
दोन
डोस
85% (श्रेणी
- 32% - 95%) प्रभावी
आहेत
आणि
एक
डोस
75% (श्रेणी
- 49% - 91%) गालगुंड
रोखण्यासाठी
प्रभावी
आहे.
कमी लसीकरण दर असलेल्या भागात, उद्रेक अजूनही होऊ शकतो. जर तुम्हाला ती मिळाली नसेल, विशेषतः तुम्ही सार्वजनिक
वातावरणात
काम
करत
असाल
तर
गालगुंडाची
लस
घ्या
काय करावे आणि काय करू नये
पालकांना अनुभव येऊ शकतो चिंता आणि गालगुंडाचे
निदान
झाल्यानंतर
तणाव.
या
वैद्यकीय
समस्येमुळे
मुले
आणि
प्रौढ
दोघांनाही
वेदना
होऊ
शकतात.
दुसरीकडे,
आजार
अनेकदा
10 ते
12 दिवसांत
स्वतःहून
निघून
जातो.
आपल्याला
सर्वकाही
नैसर्गिकरित्या
पुढे
जाऊ
द्यावे
लागेल.
तथापि,
लवकर
निदान
आणि
उपचार
रुग्णांना
लक्षणे
कमी
करण्यास
आणि
अधिक
गंभीर
समस्या
टाळण्यास
मदत
करू
शकतात.
स्नायू
कमकुवतपणा
आणि
गालगुंडामुळे
तंद्री
येऊ
शकते.
तापामुळे होणारे निर्जलीकरण
टाळण्यासाठी,
रुग्णांना
पुरेशी
विश्रांती
घेणे
आणि
भरपूर
द्रव
पिणे
आवश्यक
आहे.
वेदना
आणि
सूज
साठी,
प्रभावित
भाग
वर
एक
उबदार
आणि
थंड
कॉम्प्रेस
लागू
करा.
ऍसिटामिनोफेन
or आयबॉप्रोफेन
ही
नॉन-एस्पिरिन औषधे आहेत जी तुम्हाला गालगुंडामुळे
होणाऱ्या
वेदनांवर
नियंत्रण
ठेवण्यास
मदत
करू
शकतात.
सारांश
गालगुंड हा लाळ ग्रंथींचा, विशेषत: पॅरोटीड ग्रंथींचा संसर्गजन्य, विषाणूजन्य रोग आहे. विषाणूजन्य संसर्ग पसरतो जेव्हा एखादी संक्रमित व्यक्ती शिंकते, खोकते किंवा बोलते आणि त्यांच्या तोंडातून, नाकातून लाळ, श्लेष्मा किंवा श्वसनाचे थेंब सोडते ज्यामुळे हा रोग इतरांना पसरू शकतो. या रोगाचे सर्वात लक्षणीय लक्षण म्हणजे रुग्णाचा वेदनादायकपणे वाढलेला "हॅमस्टरसारखा चेहरा" विकसित होतो, ज्याला "चिपमंक गाल" असेही म्हणतात. तथापि, हे सुप्रसिद्ध लक्षण उच्च तापमानानंतर दिसून येणारे शेवटचे आहे, अ डोकेदुखी, आणि इतर फ्लू सारखी लक्षणे. गालगुंड हा विषाणुजन्य आजार सहसा लहान मुलांमध्ये (पाच-सहा वर्षे) येतो. या वयात हा एक तसा निरुपद्रवी आजार असतो. हा आजार लहान वयात आला नाही तर मोठया वयात येण्याची शक्यता असते. असे झाले तर स्त्रीबीजांड- पुरुषबीजांडामध्ये हा आजार शिरून वंध्यत्व येण्याची दाट शक्यता असते हे त्याचे वैशिष्टय आहे. म्हणून गालगुंड टाळण्यासाठी लस दिली जाते.
कृपया महत्वाची सूचना आपल्यासाठी
वरील लेखातील
सर्व माहिती इंटरनेटच्या माध्यमातुन विविध वेबसाईट वरून संकलित केलेली आहे. विषयाला
अनुसरून हि माहिती आवश्यक ते फेरबदल करून आपणा समोर प्रस्तुत केलेली आहे. संकलनकर्ता
याच्या सत्यतेची कोणतीही जवाबदारी घेत नाही तसेच यामध्ये मांडलेले मुद्दे आणि माहिती
या बद्दल १००% खात्री देऊ शकत नाही. या आर्टिकलमध्ये देण्यात आलेली माहिती व उपाय हे
सामान्य ज्ञानावर आधारित आहेत. ते अवलंबण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला जरूर घ्यावावाचकांनी
वाचनाचा आनंद घ्यावा हि विनंती.
No comments:
Post a Comment
If you have any doubts, please let me know